Kaplica  Myszkowskich w Krakowie
 
  Znajduje się w kościele Dominikanów Św. Trójcy przy ul. Stolarskiej.
  Historia kaplicy zaczyna się od pogrzebów Jana Myszkowskiego, kasztelana żarnowskiego oraz Piotra, biskupa
  krakowskiego, zmarłych w 1591 r. co prawda już wcześniej pochowano w kościele Św. Trójcy zmarłego
  w roku 1548 Aleksandra Myszkowskiego, lecz dopiero u schyłku stulecia rodzina ta, wzbogacona
  i przechodząca w szeregi magnaterii, obiera ostatecznie kościół Dominikanów za miejsce wiecznego spoczynku
  swych członków.
  Dnia 29 marca 1591 r. zmarł Piotr Myszkowski, biskup krakowski, poprzednio płocki, który przez osiągnięcie
  wysokich godności kościelnych i pozostawienie po sobie ogromnego majątku, stworzył podstawy dalszego
  rozwoju rodu. W swym testamencie z r. 1586 wyraził życzenie :
  „Ciało moje grzeszne ... aby pogrzebione było w kościele Świętego Michała na zamku krakowskim, wedle zwyczaju Kościoła
  naszego chrześcijańskiego przystojnie a uczciwie, bez niepotrzebnej pompy, która by się na pychę świecką ściągać mogła,
  jakiej bywałem i za życia przeciwny”.
  Główni spadkobiercy biskupa, trzej synowie jego brata Zygmunta, burgrabiego krakowskiego, Piotr, Zygmunt
  i Aleksander, życzeń tych jednak nie respektowali. Piotra Myszkowskiego pochowano w krakowskim kościele
  Dominikanów wraz ze zmarłym nieco wcześniej ich najstarszym bratem Janem, kasztelanem żarnowskim. [1]
  Realizacja projektu kaplicy nastąpiła kilka lat później. Jeszcze w r. 1601, gdy umarł Piotr Myszkowski,
  wojewoda rawski, pochowano go w starej kaplicy. Dnia 5 grudnia 1602 r. uregulowano „in forma iuris” kwestię
  własności kaplicy : krakowski konwent dominikanów oddał ją ostatecznie Zygmuntowi i Aleksandrowi
  Myszkowskim na mauzoleum rodziny. W rok później anonimowy autor Kościołów krakowskich opisania podał 
  już, że „na tęż kaplicę, materia wszystka od marmuru z niemałym sumptem jest zgotowana”. W r. 1606 nowa
  budowla była w trakcie wznoszenia, a według tablicy fundacyjnej prace ukończono w r. 1614.
  Zarówno akt przekazania kaplicy w r. 1602, jak i Opisanie z r.1603 podają jako opiekunów grobowca
  (a więc i inicjatorów nowej budowy) Zygmunta Myszkowskiego, marszałka wielkiego koronnego, który właśnie
  od księcia Mantui Wincentego otrzymał ok.1597 r. tytuł margrabiego, herb i nazwisko Gonzaga [2]
  (nadany i zatwierdzony przez papieża Klemensa VIII) oraz jego brata Aleksandra, kasztelana oświęcimskiego.
  Kaplica grobowa Myszkowskich pod wezwaniem Św. Dominika dobudowana jest do ostatniego (piątego)
  przęsła nawy południowej kościoła św. Trójcy (Dominikanów), sąsiadując od wschodu z barokową kaplicą
  Różańcową, a od zachodu z gotycką kaplicą Św. Józefa.
  W pierwszym rzędzie kasetonów wnętrza kopuły znajduje się galeria 16 półfigur, przedstawiających członków
  rodu Myszkowskich. [3]
 
           [powiększ]
   Zygmunt Gonzaga Myszkowski (ur.1562 - zm.5.07.1615 Bassano, Włochy), 
   fundator Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [zob. Spis treści : pkt 2.1]
   I Ordynat na Pińczowie, kaszt. wojnicki 1598, marszałek wielki koronny od 1603,
   starosta wiślicki [Wiślica], 1600 - 1615
   starosta generalny krakowski 1608,
   starosta piotrkowski [Piotrków],
   starosta nowokorczyński [Nowy Korczyn], 1600 - 1615
   starosta solecki [Solec], 1603 - 1615
   starosta grodecki [Gródek], 1606 - 1615
   W 1597 r. podczas pobytu w Mantui, sprawując poselstwo do Włoch od Zygmunta III,
   został adoptowany do rodu Gonzagów przez księcia Mantui Wincentego Gonzagę.
   Papież Klemens VIII nadał mu tytuł margrabiego na Mirowie. Był to jedyny tytuł margrabiowski wśród
   szlachty I Rzeczypospolitej.
   W 1601 r. dzięki zgodzie sejmu, założył z bratem Piotrem Ordynację Pińczowską.
 
 
    Kościół św. Trójcy ( XVII – XIX wiek ) [powiększ]
 
 
    Kościół św. Trójcy (początek XX wieku) [powiększ]
 
 
    Kościół św. Trójcy i klasztor Dominikanów  [powiększ]
  
 
    [powiększ]
  Kaplica Myszkowskich, widok od strony południowej
 
 
    Tablica fundacyjna  [powiększ]  [4]
 
 
    Wnętrze kaplicy  [powiększ]
 
 
 Kraków. Kaplica Myszkowskich : ołtarz i wejście do krypty
 
---------------------------------------------------------------------------------------------
  Zdjęcia : Frederik Mischgofsky, Holandia [pkt 7.3] :
 
 
  
  Wnętrze kopuły i tamburu  [powiększ]
 
    Zygmunt Myszkowski (ur.1562 - zm.1615), fundator kaplicy
 
    Mikołaj Myszkowski (zm.1509) [ pkt 2.1 ]
 
    Piotr Myszkowski (zm.1507) [ pkt 2.3 ]
 
    Paweł Myszkowski (zm.1507) [ pkt 2.4 ]
 
    Wawrzyniec Myszkowski (zm.1546) [ pkt 2.3 ]
 
    Jan Myszkowski (zm.1591) [ pkt 2.1 ]
 
    Piotr Myszkowski (zm.1601) [ pkt 2.1 ]
 
    Piotr Myszkowski (identyczny z Piotrem M. zm.1507)
 
--------------------------------------------------------------------------------------------
 Źródło : Internet. Kaplica Myszkowskich – Fototeka. Autor Tomasz Kowalski
 
    Wawrzyniec Myszkowski  [powiększ]
 
    Marcin Myszkowski  [powiększ]
 
    Piotr Myszkowski 1  [powiększ]
 
    Piotr Myszkowski 2  [powiększ]
 
    Zygmunt Myszkowski  [powiększ]
 
--------------------------------------------------------------------------------------------
 Źródło : Andrzej Fischinger „Kaplica Myszkowskich w Krakowie”, 1956 r. 
 Rocznik Krakowski, tom XXXIII, zeszyt 3 :
 
    [powiększ]
  Popiersie Mikołaja Myszkowskiego „Młodszego” w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.1 ]
 
 
    [powiększ]
  Popiersie Zygmunta Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.1 ]

 

    [powiększ]   

  Popiersie Jana Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.1 ]

 

 

    [powiększ] 

  Popiersie Piotra Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.1 ]

 

 

    [powiększ]  

  Popiersie Zygmunta Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.1 ]

 

 

    [powiększ]

  Popiersie biskupa Piotra Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.1 ]

 

 

    [powiększ]

  Popiersie Piotra Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.3 ]

 

 

    [powiększ]

  Popiersie Wawrzyńca Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.3 ]

 

 

    [powiększ]

  Popiersie Mikołaja  Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.3 ]

 

 

    [powiększ]

  Popiersie Andrzeja Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.3 ]

 

 

    [powiększ]

  Popiersie Krzysztofa Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.3 ]

 

 

    [powiększ]

  Popiersie Marcina Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.3 ]

 

 

    [powiększ]

  Popiersie Stanisława Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.3 ]

 

 

    [powiększ]

  Popiersie Jana Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.3 ]

 

 

     [powiększ]

  Popiersie Pawła Myszkowskiego w Kaplicy Myszkowskich w Krakowie [ pkt 2.4 ]

 

 


 Przypisy :
 
 [1] Szczegóły obydwóch pogrzebów, które odprawiono w dniach 5 i 6 maja 1591 r., znane są dzięki dokładnemu opisowi
       anonimowego kronikarza. Cechował je wyolbrzmiony ceremoniał i właśnie owa „niepotrzebna pompa”. Odbyły się one
       „nowym sposobem, a takich pogrzebów w Polsce niebywałych” ; w kościele „zgotowano majestat po rzymsku przyprawiony,
       czarnym suknem obity od wierzchu do dołu”, oświetlony 266 lampami oraz 20 świecami, „co gorzały w koronie i około dołu
       w lichtarzach”. Pod ten „majestat’ wstawiono zwłoki obydwóch zmarłych. Trzeciego dnia ( 7 maja ) w obecności króla
       Zygmunta III złożono je „do kaplice i do dołu zasklepionego”.
 
 [2] W wiekach średnich tytuł margrabiego zajmował stanowisko pośrednie : stał niżej od tytułu księcia, ale wyżej
       od tytułu hrabiego. To stanowisko pośrednie utrzymało się dotąd niemal wszędzie z wyjątkiem Włoch, 
       gdzie margrabia (marchese) ma znaczenie niższe od hrabiego.
       W Polsce po raz pierwszy tytuł margrabiego pojawia się w końcu wieku XVI - go, został nadany  w 1597 r.
       przez papieża Klemensa VIII Zygmuntowi Myszkowskiemu, kasztelanowi oświęcimskiemu, a następnie marszałkowi
       wielkiemu koronnemu, który sprawując poselstwo do Włoch od Zygmunta III - go, przez księcia Mantui Gonzagę,
       przypuszczony był do jego herbu i rodziny.
       Od Myszkowskich godność margrabiów przeszła następnie do domu Wielopolskich.
 
 [3] Źródło : Andrzej Fischinger „Kaplica Myszkowskich w Krakowie”, 1956 r. 
       Rocznik Krakowski, tom XXXIII, zeszyt 3
 
 [4] Tablica fundacyjna o bogatym obramieniu, składającym się z ornamentów zawijanych, stylizowanych orłów, pęków owoców,
       waz płomienistych, rozetek, główki putta itp. W zwieńczeniu kartusz z herbem Gonzagów – Myszkowskich.
       Na tablicy napis :
       D : O : M : II A : D : 1614  II  MAIORVM  MEMORIAE  CINRRIBVS  PATRVI  ET  BENEFACTORIS  AETERNAE
     MATRIS  FRATRVMQUE  REQVIEI  II  SVAE  DENIQ[ue]  ET  CONIVGIS  SUORVMQ[ue]  SVCCESSORVM
     SEPVLTVRAE  SACELLVM  HOC  A FUNDAMENTIS  EREXIT  II  SIGISMVNDVS  MYSZKOWSKI  MARCHIO
     GONZAGAE  ET  MIROVIAE  SVPREMVS  REGNI  POLONIAE  MARESCHALLVS  II  PETRICOVIENSIS
     PRIMUM  POST  NOVO  CORCIN[ensis]  GRODECEN[sis]  SOLECEN[sis]  VISLICEN[sis]  PRAEFECTUS
     ETC. II  NON  INSCIVS  SORTIS  HVMANAE  FINEM  RESPICIENS  HANC  METAM  OMNIUM  ESSE  OPERAE
     HOS  TESTATVS  EST  II  ET  EO  IN  LOCO  VBI  ILL[ustrissi]  MVM  PRINCIPEM  ET  R[ever]EN[dissi]MVM
     IN  CHR[ist]O  PATREM  D[ominum]  PETRUM  EPISCOPVM  CRACOVIENS[sem]  ET  DUCEM  SEVERIEN[sem]  II
     HVMAVIT  IBIDEM  ILL[ustrisssi]MAM  BEATAM  DE  PRZERAB  IOAN[nis]  CAST[ellani]  SIRADIEN[sis]  FILIAM
     CONIVGEM  VERO  SIGISMVNDI  II  OSVIECIM[ensis]  ET  ZATORIEN[sis]  DVC[atum]  PRAEFECTI  MATREM
     SVAM  SEPELIRI  CVRAVIT  II  DVOS  ITIDEM  FRATRES  IOAN[nem]  CAST[ellanum]  ZARNOV[iensis]
     ET  PETRVM  PALATI[num]  RAVEN[sem]  CAP[itaneum]  CHECIN[ensem]  REGNI  SENATORES  II
     INGENIO  FAELICISSIMOS  DOCTRINA  ET  VSV  RERVM  INSIGNES  PRVDENTIA  INCOMPARABILES  II
     MAGNOS  IN  REPVB[lica]  VIROS  DEPOSVIT  SIBI  LOCVM  IN  QVO  MORTVVS  QVIESCENS  VLTIMVM
     OPERIRETVR  II  DIEM  VIVVS  ELEGIT  II  QVIENTEM  POSTERI  PRAECENTVR
 
     [Tekst tablicy fundacyjnej podany wg Tomkowicza i Lepszego]
       Źródło : Andrzej Fischinger „Kaplica Myszkowskich w Krakowie”, 1956 r. 
       Rocznik Krakowski, tom XXXIII, zeszyt 3
 
     [powrót]
 
Spis treści
 

 

do górywstecz