Kubiccy herbu Kolumna Skrzydlata

[ Bogusławscy, Świętorzeccy i inni ]

 

  Ostatnia aktualizacja : 4.04.2023 r.

  Wyszukiwarka : Ctrl + F

 

  KUBICCY h. Kolumna Skrzydlata (wg Uruskiego)

  Maciej, podporucznik inżynierji i Jakub, podporucznik wojsk koronnych, otrzymali nobilitacje 1790 r.

 

  Jakub Kubicki [ur.+/-1735]

  ż. NN.

  Syn :

  Jan Kubicki [ur.+/-1765] [wg dr M. Minakowskiego : Antoni]

  ż. NN

  Dzieci :

  A1. Leopold Kubicki

  A2. Łukasz Kubicki        

  A3. Walenty Kubicki

  A4. Wojciech Kubicki

-----------------------------------------------------------------

 Linia braci Jakuba i Macieja (nobilitowani 1790 r.) :

 

  Konrad Kubicki [ur.+/-1730], prawdopodobnie szlachta siewierska

  ż. Marianna N. [ur.+/-1730]

 

  Dzieci : (Jakub, Maciej, Anna)

  A1. Jakub Kubicki (ur.1758 Warszawa - zm.13.06.1833 Wilków k. m. Grójec), architekt [PSB, tom 16]

        [zgon zgłosili : Wielmożny Stanisław Zawadzki, lat 30, doktor medycyny, mieszkał : Warszawa

        i Wielmożny Tomasz Smoliński, lat 53, mieszkał : Warszawa]

        Pochowany w Warszawie w katakumbach na Powązkach.

        Pochówek Jakuba Kubickiego na Powązkach w Warszawie jest niepewny. Mimo stwierdzeń, że prochy Jakuba Kubickiego zostały

          w okresie późniejszym przeniesione na Powązki – nie ma na to praktycznie żadnego potwierdzenia [Uwagi : Jan W. Kaczmarek]

        Naczelny Budowniczy w Księstwie Warszawskim

           Początkową edukację rozpoczął w kolegium jezuickim w Warszawie. Jednym z jego nauczycieli był znakomity

           wówczas matematyk i rysownik N. Łuczyński.

           W 1783 r. otrzymał od króla stypendium i podjął naukę we Włoszech, którą kontynuował wraz z bratem do 1786 r.

           Był najzdolniejszym uczniem sławnego Domenica Merliniego.

           1789 r. Jakub Kubicki, nobilitowany : Warszawa 14.05.1789 r. ze szlachty siewierskiej, przysięga 15.05.1789 r. [1]

           („Volumina Legum” T.IX, str. 190 – 191)]

           1790 r. oficer, porucznik chorągwi laski wielkiej koronnej

           12.03.1790 r. otrzymał herb Kolumna Skrzydlata,

           1794 r. Stanisław August zaszczycił rangą Majora Artylerii

           1794 r. Komisarz Komisji Porządkowej Księstwa Mazowieckiego (przydział otrzymany 24.04.1794 r.)

           1795 r. „Bądź pewien, że równie i o tobie jako zasłużonym pamiętać będą” – tymi słowami król Stanisław August Poniatowski

           opuszczający Warszawę w styczniu 1795 pożegnał Jakuba Kubickiego – jednego z bardziej cenionych przez siebie ludzi epoki,

           a przede wszystkim architektów.

           1806 r. Budowniczy Rządowy w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, Architekt Generalny

           1811 r. członek honorowy loży masońskiej „Świątynia Izis”, 1818 r. loża „Jutrzenka Wschodząca”

           1818 r. Intendent jeneralny budowli koronnych

           1825 r. Kawaler Orderu Św. Stanisława 2 - ej klasy, Intendent Zamku Królewskiego (1815 r. 4 - ej klasy, 1818 r. 3 - ej klasy)

           Członek Towarzystwa królewskiego gospodarczo - rolniczego

           Po przejściu na emeryturę zakupił dobra w Wilkowie k. Grójca.

           Wierzyciel sumy 1000 złp. na dobrach Wembry, par. Łankieliszki, pow. augustowski

           [„Dziennik Powszechny” nr 238, 13.08.1835 r.[, [„Dziennik Powszechny” nr 329, 23.11.1835 r.]

           Posesor dóbr Wilków, od 1832 r. właściciel dóbr Wilków.

           Na kolumnie grobowej Jakuba Kubickiego w Wilkowie odnajdujemy epitafium „Popioły Twe zamknięto w tym

           smutnym grobie, pamięć w sercu i duszy zostanie po Tobie”.

           Jakub Kubicki jest autorem wielu znakomitych projektów architektonicznych. W wielu przypadkach nie tylko projektował, a również

           nadzorował budowy czy przebudowy. Do najważniejszych jego prac należą projekty : Pałac w Bejscach z 1802,

           Pałac w Pławowicach z 1804 - 1805, przebudowa budynku Jezuitów na liceum Krzemienieckie (1805), Kościół pw. św. Klemensa

           i zajazd w Nadarzynie (1806), 18 pawilonów rogatkowych w Warszawie (1816 - 1823), po 2 w każdej lokalizacji :

           rogatki Mokotowskie, Grochowskie, Marymonckie, Wolskie, Jerozolimskie, Golędzinowskie, Powązkowskie, Ząbkowskie i Czeniakowskie,

           Kaplica Prawosławna św. Trójcy w Warszawie na Podwalu (po 1818), Plac Zamkowy w Warszawie (1818 - 1821),

           Arkady Kubickiego na Zamku Królewskim w Warszawie (1819 - 1821), 2 kordegardy przy ul. Wiejskiej w Warszawie, projekt

           Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, Kościół w Mokobodach, Brama Egipska zamku w Tarnopolu, Pałac w Białaczowie (ok.1797),

           przebudowa zameczku w zespole pałacowo - parkowym w Radziejowicach, Ratusz w Płocku (1827), Płockie rogatki miejskie

           (1816 - 1818, 1825) : Warszawskie, Dobrzyńskie i Płońskie, Pałac w Ładyhach, Pałac w Samczykach - projektant dekoracji sufitu

           w okrągłym salonie, Bramy Triumfalne na Placu Trzech Krzyży w Warszawie (1809, 1815), Pałac w Radziejowicach (przebudowa

           z przełomu XVIII i XIX wieku), Kościół w Radziejowicach (1820), szereg obiektów na terenie warszawskich Łazienek ; Belweder

           w Warszawie (przebudowa  1818 - 22), Świątynia Sybilli (ok.1820), Maneż w obrębie Belwederu (1823 - 24),

            Stajnia Kubickiego (1825 - 1826), Nowa Kordegarda (1830), Do obiektów przypisywanych Jakubowi Kubickiemu należą też :

            Świątynia Egipska w Łazienkach Królewskich w Warszawie (1819 - 22), Koszary Kantonistów (Dom Inwalidów) w Łazienkach

            Królewskich w Warszawie (1826 - 29), Kompleks Pałacowy w Folwarku Sielce w Warszawie, dawniej część Łazienek Królewskich

            (ok.1820 r.).

 

       

        Warszawa, par. św. Krzyż, metryka chrztu Jakuba Ignacego Kubickiego 26.07.1758 r.

 

          [powiększ]

        Akt zgonu Jakuba Kubickiego, Wilków 1833 r.

 

               

        1/ „Gazeta Warszawska” nr 163, 20.06.1833 r.

        2/ Pomnik Jakuba Kubickiego w Wilkowie

 

           

        Jakub Kubicki wykonał pod koniec życia projekt kościoła neogotyckiego - kaplicy pochowalnej rodu Świętorzeckich

        w Bohuszewiczach (ob. Białoruś), stanowiących centrum klucza majątków Świętorzeckich

        Wybudowany został w latach 1850 - 1853.

        To właśnie w tym kościele - kaplicy rozpoczęło się Powstanie Styczniowe na Mińszczyźnie.

        Fot. 1. Bohuszewicze, kościół przed renowacją [powiększ]

        Fot. 2. Bohuszewicze, kościół po renowacji

 

        ż. Anna Bletyng (Pleting, Pletyn) (ur.ok.1757 - zm.13.03.1841 Wilków), lat 84

        [zgon zgłosili : Henryk Skrzypkowski, lat 27, plenipotent dóbr Wilków

        i Wawrzyniec Zarzycki lat 36, ekonom dóbr Wilków]

 

        Dzieci : (Helena, Józefa, Ludwik, Izabela) [Informacje : internet, Jan W. Kaczmarek (uzupełnienia i zdjęcia)]

        B1. Helena Kubicka (ur.1784 Warszawa - zm.1822)

                   Mieszkała w Warszawie na Starym Mieście, a następnie w majątku Wilków dzierżawionym przez jej ojca Jakuba od roku 1791

                   (majątek wykupiony został przez Jakuba Kubickiego w roku 1832). Jakub przyjaźnił się z Józefem Kazimierzem Świętorzeckim

                   - literatem, działaczem politycznym (patrz notka odnośnie Józefa Kazimierza Świętorzeckiego). W okresie Insurekcji jeden i drugi

                   zatrudnieni byli w Departamencie Policji Księstwa Mazowieckiego. Jakub jako sędzia sądu kryminalnego Księstwa Mazowieckiego,

                   a Józef Kazimierz jako pisarz i sekretarz. Józef Kazimierz miał syna Aleksego Świętorzeckiego (ur. w Warszawie 1778 r.)  

                   ze związku ze starszą córką szambelana i kamerdynera królewskiego Hennicka – Anną. Józef  Kazimierz  z rodziną mieszkali

                   w  Zamku Królewskim w Warszawie przy rodzinie szambelana – kamerdynera Hennicka. Aleksy i Helena wzięli ślub w roku 1804,

                   a w akcie ślubu wymienieni są ich ojcowie. Aleksy Świętorzecki uczęszczał do szkół warszawskich i kształcił się pod okiem

                   ojca Józefa Kazimierza. Dnia 19.04.1794 r. podpisał w warszawskim ratuszu - razem z ojcem - Akces do Powstania Narodowego.

                   Był kancelistą Wydz. Porządku RNN. Po upadku Powstania Kościuszkowskiego przeniósł się z rodziną do rezydencji

                   bp. A. Naruszewicza w Janowie (ob. Janów Podlaski). Wspomagał tam ojca w pracy dla A. Naruszewicza, a po jego śmierci

                   w zarządzaniu jego majątkiem. Bp. A. Naruszewicz wyznaczył bowiem Józefa Kazimierza na swego plenipotenta. Później mieszkał

                   z żoną w majątku Malinowszczyzna na Mińszczyźnie. Tam na świat przyszła ich córka Anna. W okresie późniejszym dzielili

                   swoje miejsce zamieszkania między Wilków, Malinowszczyznę i Warszawę.

 

              m.(śl.25.06.1804 Warszawa, par. św. Jan, akt 61) Aleksy Świętorzecki (ur.1778 Warszawa)  [3]

                   Starożyna rodzina Świętorzeckich - Juchniewiczów / Juszkiewiczów o przebogatej historii i tradycji kojarzona jest często

                   z Wielkim Księciem Litewskim Giedyminem i jego żoną Jewną., a właściwie z ich synem Księciem Kierniowskim

                   i Słonimskim - Monwidem (1313 - 1348). Według niektórych źródeł Monwid zmarł bezpotomnie, według badań innych miał jednak

                   syna o imieniu Juszko, który urodzil się około roku 1340. Właśnie od Juszki ma pochodzić rodzina Świętorzeckich, która rozmieściła

                   początkowe swe siedziby nad rzeką Świętą (Świętorzecze) koło Wilkomierza. Drzewo genealogiczne Świętorzeckich

                   zawierające takie dane było przechowywane i eksponowane w centrach kluczy majątków rodzinnych w : Krzywiczach Wielkich,

                   Malinowszczyźnie, a przede wszystkim w Bohuszewiczach i Trzaskowszczyźnie. Rodzina spokrewniona i spowinowacona

                   z wieloma wybitnymi rodami z terenu WXL, Polski a również Europy.

                   Aleksy Świętorzecki (ur.1778 Warszawa), uczęszczał do szkół warszawskich i kształcil się pod okiem ojca Józefa Kazimierza.

                   Dnia 19.04.1794 r. podpisał w warszawskim ratuszu - razem z ojcem - Akces do Powstania Narodowego. Był kancelistą

                   Wydz. Porządku RNN. Po upadku Powstania Kościuszkowskiego przeniósł się z rodziną do rezydencji bp. A. Naruszewicza

                   w Janowie (ob. Janów Podlaski). W okresie późniejszym mieszkał na Mińszczyźnie.

              ojc. Józef Kazimierz Świętorzecki (ur.1749), s. Mikołaja

                    poeta, tłumacz, działacz polityczny. Ukończył szkołę jezuicką w Nieświeżu, studiował retorykę w Słucku, filozofię w Płocku,

                           a również pogłębiał wiedzę we Włoszech. Był profesorem gramatyki i geografii w Collegium Nobillium. Pełnił funkcję sekretarza

                           prymasa Gabriela Podomskiego w Gdańsku. Doskonały tłumacz literatury obcej, pisał liczne artykuły, sprawozdania i wiersze,

                           które publikował m.in. w „Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych”. Przyjaciel i współpracownik :

                           Adama Naruszewicza, Jana Ursyna Niemcewicza, Antoniego Nagłowskiego, Franciszka Zabłockiego i Dionizego Knaźnina.

                           D. Kniaźnin, jeden  najlepszych swoich utworów poetyckich poświęcił rodzinie Józefa Kazimerza Śwętorzeckiego,

                           który zatyłułował „Oda do Anny Świętorzeckiej”. Pracował również w Dep. Policji, major Wojsk Polskich, dworzanin i powiernik

                           księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego. Członek warszawskiej loży „Świątynia Izis” – był jej sekretarzem. Zatrudniony został

                           również  w Tow. Kołłątaja, któremu „był pomocny w redagowaniu konstytucji”. Współpracował też z Ignacym Potockim.

                           Za swoje radykalne poglądy nazywany był warszawskim Robespierrem. Podpisał akt przystąpienia do Powstania

                           Kościuszkowskiego. Po upadku powstania przeniósł się do Janowa. Razem z synem Aleksym wspomagali tam A. Naruszewicza.

                           Po śmierci Naruszewicza został plenipotentem jego dóbr. Po roku 1797 powrócił w rodzinne strony na Mińszczyznę.

                           Tam zawiadywał  jednym z majątków rodzinnych. Był dwukrotnie żonaty z córkami szambelana i kamerdynera  Hennicka

                           (Heynika), który pełnił te funkcje u Augusta III, a później Stanisława Augusta. Pierwsza żona Anna, a po jek śmierci Helena.

                           Mikołaj Świętorzecki (ojciec Józefa Kazimierza Ś.) krajczy starodubski, mostowniczy miński, sędzia miński, krajczy miński,

                           oboźny miński, z ramienia Sejmu Wielkiego członek komisji do lustracji  dóbr w woj. mińskim.

                           Współwłaściciel majątku Trzaskowszczyzna. Brat stryjeczny Antoniego Świętorzeckiego.

              mat.(śl.1776) Anna Hennick (Heynik) [ur.+/-1750]

                     córka szambelana i kamerdynera królewskiego. Autorka przekładu z języka francuszkiego powieści  „Zofia” autorstwa

                            F.T.M. Baculard d' Arnaud. Przekład zostal opublikowany w “Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych” w 1776 r.

              Dzieci Aleksego Heleny : (Anna)

              C1. Anna Świętorzecka (ur.1804 majątek Malinowszczyzna k. Mołodeczna - zm.1891 Wenecja)

                    [Malinowszczyzna, pow. wilejski, od 1827 r. własność Świętorzeckich]

                           W 1864 r. zesłana razem z mężem Czesławem do Czembaru koło Penzy za pomoc udzieloną powstańcom. Po powrocie

                           zamieszkała w Warszawie i w wyniku procesów sądowych odzyskała należne jej kwoty z majątku Wilków. Wyjechała

                           następnie do Wenecji, gdzie zamieszkała z synem.

                           Anna Świętorzecka  pierwsze lata życie spędziła w rodzinnym majątku  - Malinowszczyźnie. Tam  też pobierała naukę 

                           prowadzoną  przez guwernerów domowych. Duży nacisk w jej edukacji położono na naukę języków obcych. Następnie

                           uczyła się w Mińsku pod okiem sióstr zakonnych, które przygotowywały panny z rodzin szlacheckich do prowadzenia

                           wykwintnych domów i zaznajamiały z dobrymi manierami. Trzy lata kontynuowała naukę  w Warszawie pogłębiającą  jej

                           wiedzę ogólną z nastawieniem na historię, geografię, matematykę i języki. Często odwiedzała majątek Wilków pod Grójcem,

                           który był własnością  jej dziadka Jakuba Kubickiego. Była obecna przy jego śmierci. Drogą dziedziczenia Wilków przeszedł

                           w jej ręce. Poślubiła swojego kuzyna z klucza majątków Bohuszewicze  - Czesława Świętorzeckiego.  

                           Miała piątkę dzieci : Bolesława, Gustawa, Aleksego, Juliusza i Zofię. Przeżyła ogromną traumę tracąc większość z nich

                           w tragicznych okolicznościach. Gustaw utopił się w Tarasowszczyźnie mając 14 lat, jego bliźniaczy brat schorowany

                           od narodzin przeżył tylko trzy lata. Kolejny syn Juliusz - niedopilnowany przez opiekującą się nim włościankę uległ wypadkowi

                           w stajniach dworskich i po kilku dniach zmarł. Od tej chwili Anna diametralnie się zmieniła stając się osobą traktującą włościan

                           w sposób brutalny i nienawistny. Doprowadziło to do konieczności jej przeprowadzki razem z mężem do Trzaskowszczyzny.

                           W okresie Powstania Styczniowego Czesław i Anna stali się pośrednikami  między partiami powstańczymi, a ochotnikami

                           chcącymi zasilić szeregi  powstańcze. Przebywając w Mińsku - gdzie mieli swoje mieszkanie w kamienicy Delpacego 

                           przy Wysokim Rynku - prowadzili agitację nawołując młodych do wstąpienia do partii powstańczych. Anna była kobietą ogromnej

                           odwagi. Pozostało wspomnienie mówiące, że w nocy sama przewiozła trzech ciężko rannych powstańców wozem chłopskim

                           z okolic Marcjanówki  do lekarza w Mińsku. Za swą działalność Anna i Czesław zostali zesłani do Czembaru i tam zmuszeni

                           do wycinki drzew na terenach bagiennych. Schorowany Czesław nie wytrzymał tych trudów i zmarł. Anna, by przeżyć imała się

                           różnych zajęć między innymi prała bieliznę miejscowym notablom. W tym czasie jej rodzina z Warszawy - po wielu

                           próbach - uzyskała zgodę na jej powrót z zesłania pod warunkiem, że nie zamieszka w swoich rodzinnych stronach. Przebywała

                           w Warszawie i po odzyskaniu należnych jej środków z majątku Wilków wyjechała do Wenecji. Tam zamieszkała w zakupionych

                           dwóch pałacykach z synem i wnuczką Zofią, a następnie też z drugą żoną syna Marią i wnuczką Emmą. Prowadziła otwarte

                           domy przyjmując przede wszystkim emigrantów polskich. Po śmierci syna Bolesława - w do końca niewyjaśnionych

                           okolicznościach - popadła w apatię. Jej spowiednikiem i powiernikiem stał się wybitny kapłan, późniejszy prowincjał wenecki

                           Franciszek Stateczny. Odwiedzał Annę z przyjacielem biskupem Giuseppe Melchiorre Santo – późniejszym papieżem Piusem X. 

                           Franciszek Stateczny w swoich pamiętnikach określa Annę jako osobę wyjątkowo mądrą  o szerokiej wiedzy.

                           Tytułuje ją przemiennie księżną lub hrabiną. Anna Świętorzecka zapisała mu w testamencie część ogromnej biblioteki, którą

                           zgromadzili Świętorzeccy w Wenecji.

 

                      

                    Anna Czesławowa Świętorzecka (1804 - 1891),

                    rzeźba Kazimierza Jelskiego, w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie

 

                    m. Czesław Antoni Świętorzecki (ur.1803 - zm.1864)

                          naukę odbył w Wilnie w szkole wydziałowej, a następnie w prywatnej męskiej szkole warszawskiej.

                          Deputat szlachty powiatu mińskiego, marszałek miński, członek komisji potwierdzeń wywodów szlacheckich, członek komisji

                          budowlanej woj. mińskiego, członek trybunału szlacheckiego w Ihumeniu, właściciel ogromnych dóbr na ihumeńszczyźnie

                          (patrz opis przy postaci jego syna Bolesława).  Uczestnik Powstania Listopadowego. Walczył w oddziale dominikanina

                          ks. Ludwika Jasińskiego (Jasieńskiego), pod głównym dowództwem Karola hr. Przeździeckiego w powiecie Oszmiańskim.

                          Był w powstaniu oszmiańskim od pierwszego jego dnia -  4 kwietnia 1831 rok. Brał udział w opanowaniu Oszmiany

                          przez powstańców i obronie miasta przed rosyjską ekspedycją karną w dniach 15 -17 kwietnia 1831 roku. Uszedł z częścią

                          powstańców do Puszczy Nalibockiej unikając rzezi jaką zgotowali rosyjscy żołnierze mieszkańcom miasta i powstańcom.

                          Połączone powstańcze siły oszmiańskie i mińskie kontynuowały powstanie. Brał udział w bitwach pod Wiszniewem

                          i Runiem (Rumem), Wilejką, Burbiszkami. W potyczce pod Bienicą został ciężko ranny otrzymując postrzał w płuco.

                          Uszedł z pola potyczki i schronił się w majątku Bienica unikając zatrzymania przez chłopów i Żydów wspomagających siły

                          rosyjskie w wyłapywaniu powstańców. Ożenił się z kuzynką z majątku Malinowszczyzna – Anną ze Świętorzeckich,

                          z którą miał piątkę dzieci. Wspólnie z żoną wspomagali powstańców 1863 roku. Organizował broń uzyskując ją z różnych

                          majątków od miejscowych ziemian, a następnie dostarczał do powstańczych punktów kontaktowych. Za pomoc udzielaną

                          powstańcom, a przede wszystkim partii powstańczej syna Bolesława został aresztowany 19.06.1863 r. i zesłany razem

                          z żoną Anną w styczniu 1864 r. do Czembaru w gub. penzeńskiej. Zmuszany do ciężkiej pracy na bagnach zachorował.

                          Odnowiła mu się choroba płuc, która była wynikiem otrzymanego postrzału w okresie powstania 1831 r. i wkrótce zmarł.

                          Upamiętniony został tablicą na grobie rodzinnym na cmentarzu w Luboniu – Żabikowie.

                          Jego siostra Justyna (1793 - 1872) poślubiła Stanisława Świętorzeckiego (1787 - 1838) z Malinowszczyzny.

                          Mieli oni córkę Brygidę (1825 - 1900), której mężem był Tomasz Zan - arcypromienisty, poeta, geolog, przyrodnik,

                          organizator Zgromadzenia Filaretów, przyjaciel i mentor Adama Mickiewicza

 

                           ojc. Tadeusz Świętorzecki (ur.1762 - zm.1822)

                           komisarz cywilno - wojskowy woj. mińskiego, por. wojsk litewskich, sędzia Sądu Głównego Dep. Drugiego Gub. Mińskiej,

                                    podkomorzy i sędzia miński, w trakcie wojny 1812 r. członek Rady Municypalnej w Mińsku, marszałek powiatu mińskiego,

                                    dziedzic Tszaskowszczyzny i Bohuszewicz, organizator zaplecza wojskowego dla żołnierzy polskich biorących udział

                                    w kampanii rosyjskiej. Jego brat Józef Świętorzecki i kuzyn Władysław Świętorzecki z majątku Krzywicze Wielkie

                                    - uczestnicy wojen napoleońskich. Porucznik i podporucznik Pułku Eklerów Gwardii Cesarskiej. Władysław odznaczony

                                    Krzyżem Legii Honorowej. Obaj walczyli w szeregach napoleońskich do końca działań wojennych 1813 – 1814 roku.

                                    W trakcie wojen zaprzyjaźnili się z przedstawicielami rodziny Bogusławskich – również żołnierzami napoleońskimi.

                                    Od tego okresu datuje się przyjaźń między tymi rodzinami zwieńczona ślubem Bolesława Świętorzeckiego

                                    z Marią z Bogusławskich w Wenecji.  Po klęsce  wojsk napoleońskich w kampanii rosyjskiej 1812 r. Tadeusz dał  schronienie

                                    w swoich majątkach powracającym rannym i chorym żołnierzom polskim i francuskim.

                                    1 żona : Maria Wańkowicz h. Lis

                                    2 żona (śl.ok.1789) Brygida Chmielewska h. Wieniawa (ur.ok.1765 - zm.1865)

                                    syn Antoniego Świętorzeckiego (ur.1719 - zm.1799),

                                    pisarza ziemskiego mińskiego, posła sejmowego, posła królewskiego, strażnika mińskiego, deputata mińskiego,

                                    podczaszego mińskiego, konsyliarza woj. Mińskiego

                                    i Katarzyny Bohdanowicz h. Bończa (zm.1800), c. Kazimierza i Judyty z d. Pomorska h. Gryf

 

                           Brygida Chmielewska h. Wieniawa, żona Tadeusza Świętorzeckiego wywodząca się z rodziny Franciszka Chmielewskiego  

                                    herbu Wieniawa – miecznika przemyskiego. Był on członkiem konfederacji województwa ruskiego zawiązanej 

                                    10 grudnia 1733 roku w obronie wolnej elekcji Stanisława Leszczyńskiego, podpisał się również na akcie konfederacji

                                    Generalnej W. Ks. Lit. 28 kwietnia 1764 r., ogłoszonej w Wilnie. Spokrewniona z Józefem Kanonikiem Kamienieckim.

                                    Jej bratem był Walenty wice – regent Zawskrzyński (Zawskrzeński) ur.ok.1758 r., który miał synów Jana (1785 - 1849)

                                    i Franciszka (1788 – 1852). Z tej rodziny wywodzis się Gracjan Adam Chmielewski herbu Wieniawa (1840 - 1930),

                                    syn Franciszka Chmielewskiego i Agnieszki ze Świtasiowskich – pedagog, polski botanik, powstaniec styczniowy 1863 r.,

                                    wychowanek Szkoły Głównej w Warszawie, kawaler Krzyża Virtuti Militari - jak również

                                    Franciszek Chmielewski h. Wieniawa (1841 – 1925), powstaniec styczniowy, który walczył w partii generała Mariana

                                    Langiewicza. Pochowana w Trzaskowszczyźnie.

 

                                    Antoni Świętorzecki (ur.1719 - zm.1799)

                                    Syn Michała i Anny z d. Żukowska h. Jastrzębiec (oboje pochowani w kościele parafialnym w Krasnym Siele)

                                    używał nazwiska Juchnowicz - Świątorzecki, a następnie Juchnowicz – Świętorzecki, ostatecznie odrzucił  pierwszy

                                    człon nazwiska i występował już jako Antoni Świętorzecki. Podpisał w sierpniu 1746 roku instrukcję i kredens posłom

                                    woj. mińskiego na sejm warszawski. W spadku po rodzicach otrzymał majątek Uszę Olechnowicką. W 1748 roku wybrany

                                    został  w Mińsku na posła na sejm warszawski. W lipcu 1754 obrany strażnikiem  mińskim, a w lutym 1756 deputatem

                                    do Trybunału Głównego Litewskiego, w sierpniu 1762 ponownie obrany posłem na sejm warszawski. Świętorzecki

                                    był obok przedstawicieli spokrewnionej i spowinowaconej rodziny Radziwiłłów najbardziej wpływowym politykiem na tych

                                    terenach. Był jednym z najbardziej wpływowych przedstawicieli stronnictwa „Familii”. Występował przeciwko niektórym

                                    działaniom stronnictwa radziwiłłowskiego. Stał się niekwestionowanym przywódcą swojej licznej rodziny obsadzonej

                                    na wielu znaczących stanowiskach. Poparł skazanie J. Wołodkowicza na karę śmierci za domniemaną zdradę stanu.

                                    Jako poseł woj. mińskiego poparł i podpisał z liczną swoją rodziną elekcję Stanisława Augusta Poniatowskiego, a jako

                                    podczaszy konsyliarz woj. mińskiego „Akt przystąpienia Stanów skonfederowanych W.X.L. do skonfederowanych

                                    Stanów Koronnych”. W lutym 1765 wybrany został pisarzem ziemskim mińskim. W sierpniu 1766 wraz z siostrzeńcem

                                    Janem Pawlikowskim – łowczym mińskim -  kolejny raz obrany został posłem do Warszawy. Był jednym z przedstawicieli

                                    królewskich, którzy posłowali  do Petersburga i Wiednia.  Wydawał i pisał instrukcje dla przedstawicieli mińskich  na sejm

                                    rozbiorowy. W tym okresie utrzymywał bardzo dobre stosunki z Radziwiłłami. Karol Stanisław Radziwiłł „Panie Kochanku”

                                    określał go w listach do króla jako przyjaciela i krewniaka dziękując Świętorzeckiemu za poparcie królewskich kandydatów

                                    do Trybunału Głównego Litewskiego. Antoni wraz z synami: Janem, Tadeuszem, Fabianem i Marcinem brali udział - jako

                                    goście - w powitaniu króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w trakcie jego wizyty w Nieświeżu u K. S. Radziwiłła.

                                    Przed sejmikami poselskimi 1788 roku prymas Michał Poniatowski polecił woj. mińskiemu A. Chmarze współpracę

                                    z przedstawicielami rodziny Świętorzeckich i Pawlikowskich reprezentowanymi  przez Antoniego Świętorzeckiego.

                                    Na mocy konstytucji Sejmu Wielkiego został Antoni Ś. Z urzędu sędzią ziemskim mińskim. Po wkroczeniu wosk rosyjskich

                                    na Litwę - czując się zagrożonym – uciekł z czterema synami i zięciem. Później powrócili i musieli egzystować w nowych

                                    warunkach politycznych. Pozostał na swoich urzędach po drugim  rozbiorze w 1793 roku. Posiadał znaczne dobra :

                                    część Uszy Olechnowickiej, Draczków, Ślepiankę, Pokalin, Czyki - Czyżki, Uszę w parafii krasnosielskiej,

                                    Kojdanowszczyznę, nabytą od Ogińskich Trzaskowszczyznę, Isłocz, Kobylniki – Narocz kupione od Oskierków, Ossów

                                    oraz duży dwór w Mińsku. Miał synów: Jana, Józefa, Marcina, Tadeusza, Fabiana, Kajetana oraz córki: Teresę, Annę

                                    i Judytę. Przez żonę syna Jana – Cecylię z Kukiewiczów  spowinowacony z Tadeuszem Kościuszką.

       

                                    Ciekawostka genealogiczna rodu Świętorzeckich :

                                    matka żony Antoniego Świętorzeckiego Katarzyna z Bohdanowiczów h. Bończa była córką Kazimierza

                                    i Judyty z (?) - Pomorskich h. Gryf. Kazimierz Bohdanowicz wywodził się od Fedka Bohdanowicza Chreptiowicza

                                    - podskarbiego litewskiego, a również od Semena Bohdanowicza. Z tej rodziny wywodził się Stanisław Bohdanowicz

                                    - przeor klasztoru karmelitów w Chwałojnie w powiecie szawelskim. Początkowo rodzina ta używała nazwiska

                                    Bohdan h. Bończa, a dopiero później Bohdanowicz. Natomiast Judyta z (?) Pomorskich h. Gryf wywodziła się z rodziny

                                    książąt pomorskich Gryfitów - Świebodziców o szerokich koligacjach, również międzynarodowych. Jej nazwisko rodowe

                                    składało się z dwóch części. Pierwszy człon nazwiska jest trudny do odszyfrowania w dokumentach, ale wszystko

                                    wskazuje, że Jaxa. W tej sytuacji pełne jej nazwisko brzmiało : Judyta Jaxa – Pomorska h. Gryf.

           

                    Dzieci : (Bolesław, Gustaw, Aleksy, Juliusz, Zofia)

                    D1. Bolesław Telesfor Świętorzecki

                          (ur.17.01.1831 Bohuszewicze, pow. ihumeński - zm.6.02.1888 Wenecja)

                          Jego ojcem chrzestnym był Leon (Lew) Osztrop, gubernialny marszałek szlachty. Był właścicielem ogromnego dominium

                                  ziemskiego zwanego Ordynacją Bohuszewicko – Trzaskowszczyźniańską składającego się z miasteczek, wsi, folwarków,

                                  hutorów : Bohuszewicze, Trzaskowszczyzna, Podwołożka, Budkowo, Swoboda Górecka, Horki, Lada I, Lada II, Główna

                                  Lada Tadulicze, Uście, Hanuta, Kaluha I, Kaluha II, Stary Zadobrycz, części Rawanicz (Słotwińskich), części

                                  Tarasowszczyzny, Parafianki, Czerwonego Boru i innych ziem rozrzuconych po Mińszczyźnie. Majątek ten znacznie się

                                  powiększył  po ślubie Bolesława z Laurą z Zawadzkich, która wniosła do rodziny swoje rozległe posiadłości. Do majątku

                                  należała otoczona parkiem i sadami rezydencja pałacowa w Bohuszewiczach i dwór w Trzaskowszczyźnie.

                                  Początkowo naukę pobierał w domu rodzinnym pod nadzorem nauczycieli domowych. Jednym z jego nauczycieli był         

                                  Edward Bogusławski – ojciec drugiej żony (Maria z Bogusławskich), a następnie w gimnazjum w Mińsku. Później uczył się

                                  w Instytucie Szlacheckim w Wilnie. Po zdaniu matury studiował  na Uniwersytecie w Petersburgu – Wydział  Kameralistyki.

                                  W roku 1858 ojciec Czesław przepisał cały majątek na niego. Pracował też w Mińskiej Deputacji Szlacheckiej jako pisarz

                                  i inspektor od wywodów szlachectwa. Poślubił  Laurę z Zawadzkich, z którą miał córkę Zofię. Ich ceremonia ślubna przeszła

                                  do historii Białej Rusi. Zjechali na ślub i wesele przedstawiciele najznamienitszych rodów ziemiańskich. Został wybrany

                                  na marszałka szlachty powiatu mińskiego i ihumeńskiego. Był zwolennikiem uwłaszczenia chłopów. Związany był z ruchem

                                  patriotycznym, reprezentował poglądy polityczne zbliżone do stronnictwa „białych”. Był pod stałym tajnym dozorem policji

                                  carskiej. W roku 1862 jego żona Laura ciężko zachorowała. W tej sytuacji córkę i żonę wywiózł do Francji, gdzie Laura

                                  odbywała  leczenie w Hyeres nad Morzem Śródziemnym. Bolesław natomiast udał się do Paryża jako poseł Komitetu

                                  Litewskiego. Następnie wrócił na Mińszczyznę. Mianowany został  Powstańczym Komisarzem Rządu Narodowego

                                  województwa mińskiego. Zorganizował i wyposażył sławną partię  powstańczą, która pod wspólnym dowództwem

                                  jego i Stanisława Laskowskiego stoczyła bitwy pod Marcjanówką, Ladami, w lasach Bohuszewickich, Jurewiczami,

                                  Łuczynem oraz liczne mniejsze potyczki. Skazany został zaocznie przez władze carskie na karę śmierci. Za jego głowę

                                  wyznaczono bardzo wysoką nagrodę. Ciężko ranny i złożony tyfusem – dzięki pomocy biskupa mińskiego

                                  Adama Wojtkiewicza - ukrywał się w Katedrze w Mińsku, a następnie przez Moskwę, Petersburg, Finlandię i Szwecję

                                  dostał się do Francji. Przybył do Hyeres, gdzie opiekował się żoną do jej śmierci. Później zamieszkał w Paryżu

                                  i zaangażował się w pracę polskich organizacji patriotycznych na emigracji. Był członkiem  Komitetu Emigracji Polskiej,

                                  twórcą Komitetu Samopomocy i wspólnie z księdzem Żulińskim twórcą Organizacji Ogółu, redaktorem  pism emigracyjnych.

                                  W Zurichu (Szwajcaria) razem z Żulińskim powołali do życie pismo emigracyjne „Polska”.  Jako człowiek o znakomitych

                                  koligacjach i doskonałej znajomości kilku języków był posłem  emigracji polskiej i odbywał  podróże w sprawach narodowych

                                  do wielu krajów. Przeprowadził rozmowy na dworze angielskim, bawarskim oraz był przyjęty w Godollo pod Budapesztem

                                  przez cesarzową Elżbietę i jej syna Rudolfa. Rozmowy przeprowadził również w Wiedniu i Stambule. Kilkakrotnie rozmawiał

                                  o sprawie polskiej z cesarzem Napoleonem III. W latach 1867 - 1869 odbył studia w elitarnej Ecol Speciale Militaire de Saint Cyr,

                                  które ukończył z wysoką notą. Zniesmaczony ciągłymi niesnaskami w organizacjach niepodległościowych i likwidacją

                                  Organizacji Ogółu zaciągnął się do Armii Francuskiej i wziął udział w wojnie  francusko – pruskiej walcząc w  randze

                                  podporucznika w 5 Baonie piechoty I Regimentu Cudzoziemskiego (Legia Cudzoziemska). Został ranny w pierwszej bitwie

                                  o Orlean. Wsławił się w drugiej bitwie o Orlean w daniach 2 – 4. XII.1870 roku, gdzie przejął dowództwo po poległych

                                  i rannych oficerach. Przeprowadził brawurowy atak na pozycje pruskie. Został awansowany do stopnia porucznika

                                  i został dowódcą 8 Komp. I Baonu Piechoty I Regimentu Cudzoziemskiego. Odmówił  jednak zdecydowanie uczestniczenia

                                  w pacyfikacji Komuny Paryskiej co miało duży wpływ na jego dalszą  karierę wojskową. Przeniesiony został do Algieru

                                  i służył tam w miejscowościach Geryville, Mascara i Tiaret. W związku z doskonałą postawą został dowódcą  7.Komp.

                                  4 Baonu I Regimentu. Następnie wszedł do składu dowództwa Armii Francuskiej w Algierze i pełnił funkcję kwatermistrza.

                                  Po podaniu się do dymisji w roku 1876 zamieszkał w Wenecji razem z matką Anną i córka Zofią. Tam Świętorzeccy posiadali

                                  dwie rezydencje pałacowe koło Bazyliki Santa Maria della Salute przy Canale Grande. Ich dom był zawsze otwarty

                                  dla emigrantów polskich. Bolesław odrzucił propozycję przejęcia naczelnego dowództwa nad tworzącym się w Stambule

                                  wojskiem polskim. Odmówił również kierowniczego uczestnictwa w pracach Rządu Narodowego powstałego w Wiedniu.

                                  Nie interesowały go działania, które jego zdaniem nie miały żadnych szans powodzenia. Został natomiast członkiem Sądu

                                  Honorowego Emigracji. W Wenecji jego córka Zofia poślubiła Konstantego Prozora. Prowadził ożywioną korespondencję

                                  z wieloma znaczącymi osobami życia politycznego w Europie, a przede wszystkim przedstawicielami emigracji polskiej.

                                  W Wenecji Bolesław poślubił Marię z Bogusławskich i miał z nią córkę  Emmę. W tym okresie otrzymał kolejną propozycję

                                  objęcia naczelnego dowództwa tworzonego na emigracji wojska polskiego. Okoliczności jego śmierci są praktycznie

                                  do dzisiaj niewyjaśnione i pozostawiają wiele wątpliwości. Tablice upamiętniające jego postać znajdują się

                                  na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie i na cmentarzu w Luboniu – Żabikowie.

 

                                  W Powstaniu Styczniowym uczestniczyło wielu przedstawicieli rodu Świętorzeckich. Jednak najbardziej związanymi

                                  z postacią Bolesława Świętorzeckiego i jego rodziną byli kuzynowie Apolinary i Rodryg Świętorzeccy z klucza

                                  majątkowego Krzywicze Wielkie koło Rakowa. Z tego gniazda rodowego pochodził Władysław – uczestnik wojen

                                  napoleońskich, a również dwóch stryjów Apolinarego i Rodryga – Adam i Ludwik uczestnicy Powstania Listopadowego.  

                                  Świętorzecki Apolinary Otton (ur. 22.03.1835 - zm. 1915), syn Władysława h. Trąby i Kazimiery ze Świdów h. Grabie.

                                  Urodził się w majątku rodowym Krzywicze Wielkie koło Rakowa. Jego ojciec Władysław - bohater wojen napoleońskich

                                  - odznaczony krzyżem Francuskiej Legii Honorowej, który otrzymał z rąk cesarza Napoleona I. Kształcił się w gimnazjum

                                  mińskim i instytucie szlacheckim. Następnie dwa lata był w akademii medycznej w Petersburgu i tyleż w uniwersytecie

                                  w Moskwie. Bolesław Świętorzecki powierzył mu zawiadowanie swoimi majątkami w czasie podróży poślubnej,

                                  którą odbył z Laurą z Zawadzkich do Krakowa, Wiednia, Wenecji, Rzymu i na Capri. Musiał wielce ufać Apolinaremu,

                                  bo kolejny raz powierzył mu swoje dobra wyjeżdżając z córką Zofią i żoną Laurą do Francji w celu leczenia chorej Laury

                                  na terenie Prowansji, a jednocześnie udając się do Paryża jako poseł Komitetu Litewskiego. W 1863 r. Apolinary znalazł się

                                  w partii powstańczej Pawła Dybowskiego (Zaremby). Po upadku powstania ukrywał się u rodziny w guberni tambowskiej.

                                  Tam został aresztowany w przekonaniu władz, że jest poszukiwanym Bolesławem Świętorzeckim. Przewieziony został

                                  do Mińska, a następnie do Petersburga i Moskwy w celach śledczych. Został zesłany do Irkucka i Usola za udział

                                  w powstaniu. Następnie skazany na przymusowe osiedlenia na tych terenach. Po powrocie z zesłania mieszkał

                                  w maj. Hranicze (w pow. wilejskim) u siostry Cezarowej Świdowej, której majątkiem zarządzał. Szczegóły, dotyczące

                                  udziału Apolinarego Świętorzeckiego w powstaniu, oraz dzieje jego wygnania znaleźć można w jego pamiętnikach, wydanych

                                  p. t. „Ze wspomnień wygnańca" przez Zofię Kowalewską. Zmarł w roku 1915 i pochowany został w Radoszkowiczach.

                                  Starszy brat Apolinarego Stefan Rodryg Świętorzecki (1823 – 1909) kształcił się w gimnazjum mińskim, a następnie

                                  w Petersburgu. Zatrudniony był, w wyniku wyborów, w służbie cywilnej komisji budowlanej. Jako członek powstańczej

                                  organizacji mińskiej w 1863 roku skazany został na 20 lat ciężkich robót, które odbywał w Usolu  (gubernia irkucka).

                                  Po manifeście, który skrócił mu karę pierwotną przebywał jako osiedleniec w fabryce tiulmeńskiej, a następnie pracował

                                  w zarządzie górniczym w Irkucku. Wrócił do kraju w roku 1880 i zamieszkał, podobnie jak jego brat Apolinary, u siostry

                                  Cezarowej Świdowej w majątku Hranicze. Zmarł w roku 1909. Pochowany został na cmentarzu w Radoszkowiczach.

 

                                                     

 

                                  Fot.1. Rodryg Stefan Świętorzecki (1823 - 1909), s. Władysława i Kazimiery z d. Świda

                                  Fot.2. Boleslaw Świętorzecki (1831 - 1888) z okresu przed powstaniem 1863 r.

                                  Fot.3. Apolinary Otton Świętorzecki (1835 - 1915), s. Wławdysława i Kazimiery z Świda

                                  Fot.4. Władysław i Kazimiera Świętorzeccy

 

                                  Ciekawostka genealogiczna rodu Świętorzeckich :

                                  ród Świętorzeckich spowinowacony z rodem książęcym Cavendish – Devonshire i Pignatelli d’Aragona, a dalej przez nich

                                  z rodziną królewską panującą na Wyspach Brytyjskich. Spowinowacony również w okresie późniejszym

                                  z Dworem Brytyjskim, Dworem Greckim, Dworem Szwedzkim, Dworem Hiszpańskim przez przodków księżnej

                                  Julii Battenberg (Mountbatten), z domu Hauke h. Bosak, która poślubiła księcia Aleksandra Heskiego i była matką księcia

                                  Bułgarii Aleksandra I Battenberga oraz prababką księcia Filipa Montbattena – Windsora - męża królowej Elżbiety II, 

                                  praprababką księcia Karola i prapraprababką księcia Williama oraz księcia Harrego. Była również babką Ludwiki Battenberg

                                  - żony króla Szwecji Gustawa VI  Adolfa, babką Wiktorii Battenberg - żony Alfonsa XIII  króla Hiszpanii, praprababką

                                  Juana Carlosa I Burbona - króla Hiszpanii, prapraprababką Filipa VI Burbona - obecnego króla Hiszpanii, a również babką

                                  Wiktorii Alicji Battenberg, która poślubiła Andrzeja Greckiego z Dworu Greckiego.

                              

                                        

                          Fot 1. Bolesław Świętorzecki w okresie wojny francusko - pruskiej

                          Fot 2. Bolesław Świętorzecki (1831 – 1888) i żona Laura Zawadzka (1840 – 1864)

                          Fot 3. Bolesław Świętorzecki (1831 – 1888)

 

                            

 

                              

 

                          Fot. 1. Zdjęcie ślubne Bolesława Świętorzeckego z Marią Bogusławską wykonane w Wenecji

                          Fot. 2. Maria Świętorzecka z d. Bogusławska z córką Emmą [powiększ]

                          Fot. 3. Maria Świętorzecka z Bogusławskich z córką Emmą otoczone dziewczynkami z pensji

                                    Bronisławy Bogusławskiej z Rzepeckich  [powiększ]

         

                          1 ż. Laura Zawadzka (h. Jastrzębiec (ur.1840 - zm.24.05.1864 Hyeres nad M. Śródziemnym, Francja)

                                Po śmierci rodziców opiekę nad nią i jej majątkiem sprawowała spokrewniona rodzina mińskiego gubernialnego

                                           marszałka szlachty Leona (Lwa) Osztropa, mieszkała w jego rozleglych majątkach z pałacami w Pryłukach

                                           i Dukorze. Następnie opiekę nad nią przjęła spokrewniona z Zawadzkimi i Osztropami rodzina marszałka

                                           gubernialnego Ottona Horwatta. Jako wiano wniosła do rodu Świętorzeckich rozkegłe dziedziczne majątki :

                                           Błuże, Czerkasy, Horodno, Wiesiałowo, Sucin. W Bohuszewiczach założyła szkółkę dla dzieci wiejskich,

                                           również teatrzyk plenerowy, w którym aktorami byli też włościanie.

                                           Wielkie uznanie w środowisku patriotycznym przyniosła jej postawa w stosunku do władz carskich. Przykładem może

                                           być tu odmowa wstania z fotela w Teatrze Mińskim podczas wizyty w nim na spektaklu operowym przedstawiciela

                                           rodu panującego Romanowych i gubernatora mińskiego w trakcie grania hymnu Rosji oraz odmowa tańca z carem

                                           Aleksandrem II Romanowem na balu w salach redutowych w Mińsku w trakcie jego pobytu na Mińszczyźnie.

                                           Była człowiekiem wyjjątkowej dobroci - włościanie nazywali ją „dobrą panią”, a środowisko, w którym się obracała

                                           „białym aniołem”. Przed wybuchem Powstania Styczniowego na Białej Rusi ciężko zachorowała na suchoty i została

                                           razem z córką wywieziona przez męża Bolesława na leczenie do Hyeres we Francji. Bolesław wrócił na Mińszczyznę

                                           i wziął bardzo znaczący udział w powstaniu. Po jego zakończeniu przyjechał ponownie do Hyeres – tu opiekował się

                                           żoną aż do jej śmierci. Msza żałobna w miejscowym kościele zgromadziła wielu znakomitych przedstawicieli emigracji

                                           polskiej.

                                ojc. Kazimierz Zawadzki h. Jastrzębiec

                                mat. Barbara Iwanowska h. Iwanowski (odmiana h. Rogala)

 

                          2 ż. Maria Bogusławska h. Rawicz (ur.6.06.1868 Wilowyszki - zm.8.02.1929 Poznań),

                                poch. na zlikwidowanym cmentarzu na Dębcu (Poznań), natomiast jej symboliczna mogiła

                                znajduje się w grobowcu rodzinnym w Luboniu - Żabikowie.

                                [Wiłkowyszki, ziemia suwalska, ob. Litwa)

                                polska pisarka, aktorka teatralna, dziennikarka i działaczka oświatowa.

                                           Pisała głównie powieści historyczne, książki, opowiadania i sztuki teatralne dla dzieci i młodzieży.

                                           Jako aktorka teatralna występowała m.in. w teatrach Poznania i Płocka.

                                           Ukończyła pensję Henryki Czarnockiej w Warszawie, Znała biegle sześć języków. Działaczka niepodległościowa,

                                           związana z tajnymi organizacjami niepodległościowymi. Wielokrotnie przesłuchiwana  przez władze carskie.

                                           Na wiadomość o grożącym jej aresztowaniu przeniosła się z córką do Krakowa. Współpracowała z Centralnym

                                           Komitetem Obywatelskim i jego przywódcą księciem Zdzisławem Lubomirskim. Prowadziła akcje odczytowe w ramach

                                           działalności w Polskiej Macierzy Szkolnej i Straży Kresowej w Warszawie, na Kresach Wschodnich i na Pomorzu,

                                           redaktorka naczelna ‘Drwęcy”. Autorka ponad 40 książek i opowiadań dla dzieci, mlodzieży i dorosłych.

                                           Do najważniejszych jej prac należą : „Biały Dwór nad Stochodem”, „Gospoda pod modrym fartuszkiem”,

                                           „Virtuti Militari”. Siostra Edwarda Romualda Bogusławskiego (1848 - 1917), wybitnego historyka, publicysty i krytyka,

                                           autora wielu prac dotyczących Słowiańsczyzny, Do nalważniejszych jego prac należą : „Historia Słowian” (1888)

                                           i „Historia Polski” (1889). Jej siostra Waleria Czeszejko Sochacka z domu Bogusławska (1860 - 1924) miała czterech

                                           synów. Dwóch z nich zginęło na moskiewskiej Łubiance, a dwóch pozostałych w wojnach z bolszewikami.

                                           Jej dziadkiem był  Urban Damian Bogusławski (1780 - 1833), uczestnik Wojen Napoleońskich, major wojsk

                                           Księstwa Warszawskiego.

                                           Credo życiowe Marii Świętorzeckiej z Bogusławskich zawarte w napisanej przez nią - tuż przed wybuchem

                                           I Wojny Światowej - „Pamiątce powstania 1863 roku” : Trzeba przeto, aby kobiety, szczególniej zaś matki,       

                                           przyzwyczajały dzieci do poszanowania grosza. Pieniądz nam gwałtownie potrzebny; na obronę kresów,

                                           na wykupywanie ziemi, na szkolnictwo. […]. Praca najwdzięczniejsza, najwłaściwsza kobiecie to szerzenie oświaty.

                                           Od tego apostolstwa żadna Polka usuwać się nie może. Jak kwiat otrzymujący słoneczne promienie, oddaje wonią

                                           i barwą przyrodzie – tak człowiek to co otrzymał na drodze oświaty uważać  powinien za pożyczone od Boga,

                                           a oddawać to braciom swoim ciągłym nauczaniem i przykładem. Pracą, zapobiegliwością i Oświatą jedynie możemy

                                           budować te podwaliny, na których Polska powstanie !” Swoje życie podsumowała pod koniec lat 20 – tych XX wieku

                                           wpisem w pamiętniku : „Moja droga życiowa zawiła po wertepach historii : od Ojczyzny w kajdanach przez piękności

                                           pełne obce ziemie, wijąca się po kresowych bezdrożach, wypełniona rodzinnymi  tragediami, osobistym nieszczęściem

                                           i łzami rozlewanymi w samotności, ale zawsze z Polską pod ramię i umajona wspaniałymi ludźmi,

                                           których spotykałam bardzo często, a zwłaszcza rozświetlona najbliższą  rodziną, która szczęściem mym mimo tylu

                                           trudności była i pozostanie”.

                                           ojc. Edward Wojciech Bogusławski (ur.1823 - zm.1902) [zob. niżej]

                                mat. Rozalia Michalina Karasińska (ur.4.09.1825 - zm.11.11.1878),

                                       poch. Warszawa, cm. Powązkowski [zob. niżej]

 

                                           Rodzeństwo Marii Świętorzeckiej z d. Bogusławska :

                                           (Edward Romuald B., Klementyna B., Władysław B., Waleria B., Aniela Andżelika B.)

                                    

                                           1/ Bratem Marii był Edward Romuald Bogusławski (ur.7.02.1848 Warszawa - zm.19.03.1917 Warszawa),

                                           Wybitny historyk słowiańszczyzny, publicysta i krytyk, który po ukończeniu gimnazjum w Suwałkach w roku 1865

                                           studiował na wydziale Filologiczno - Historycznym Szkoły Głównej w Warszawie, w latach 1865 - 1869.

                                           Od 1870 r. pracował jako nauczyciel w szkołach prywatnych w Warszawie. W szkołach męskich wykładał język

                                           łaciński, grekę i historię, a w żeńskich historię. Odwiedzał najzasobniejsze  biblioteki i archiwa na terenie całej Europy

                                           w poszukiwaniu materiałó do swoich prac. Od 1908 r. stał się członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego,

                                           a później jego członkiem rzeczywistym. W swoich pracach udowadniał autochtonizm Słowian, uważał, że Słowianie

                                           zamieszkiwali tereny między Renem, Wisłą , Dźwiną. Autor wielu znaczących prac historycznych, wywołujących

                                           wśród historyków niekończące się dyskusje. Do najważniejszych dzieł Bogusławskiego należy z pewnością

                                           „Historia Słowian” wydana w dwóch tomach w roku 1888 i uzupełniona w roku 1899 oraz „Historia Polski”

                                           wydana w 1889 r., a również „ Dowody autochtonizmu Słowian na przestrzeni zajmowanej przez nich w wiekach

                                           średnich” – 1912, „Lito - Windyjskie i Windyjskie nazwy gór, rzek, jezior i osad w Europie” – 1889,

                                           „Metoda i środki poznania czasów przedhistorycznych, przeszłości Słowian” – 1901,

                                           „Początki Corwacji Illiryjskiej” – 1893, „Problemat Słowiański” – 1889. Był autorem podstaw języka ogólnosłowiańskiego,

                                           w którym napisał kilka swoich prac. Brat Marii przez wielu był uważany za lojalistę w związku ze swoimi poglądami       

                                           dotyczącymi Słowian. Było to zupełnie niezgodne z prawdą. Potrafił odróżnić wspólną historię Słowian od zagadnień       

                                           politycznych jego epoki i starań o odzyskanie niepodległości. Całym swoim życiem udowodnił  oddanie sprawie

                                           narodowej. Był zresztą i w tej materii wielokrotnie doceniony. Dowodem może być tu między innymi imienne

                                           zaproszenia jakie wystosował do niego Związek Narodowy Polski w Stanach Zjednoczonych Północnej Ameryki

                                           na Kongres  Narodowy Polski, który odbył się w Waszyngtonie w maju 1910 roku, którego preludium było

                                           uroczyste odsłonięcie pomników Kościuszki i Pułaskiego.

                                           Był kolegą szkolnym Henryka Sienkiewicza. Sienkiewicz rozpoczął tam naukę

                                           na kierunku medycznym, później przeniósł się na prawo, by ostatecznie  pobierać naukę na kierunku

                                           filologiczno – historycznym -  jak Bogusławski. Ich termin nauki w tej szkole zazębiał się. Oboje zostali uwidocznieni

                                           na zbiorowym zdjęciu absolwentów szkoły wykonanym w trakcie obchodów jubileuszowych, a pod zdjęciem

                                           widnieją  ich autografy. Jeden z badaczy jego działalności naukowej napisał : „Edward Romuald Bogusławski

                                           to znakomity polski historyk końca XIX i początku XX wieku, znający świetnie języki słowiańskie, łacinę, grekę,

                                           a także niemiecki, francuski oraz podstawy innych języków starożytnych, przekonany i bezkompromisowy

                                           polski autochtonista. Jakże żałośnie przy nim wyglądają naukowcy współcześni”.

                                           Jego żoną była  Bronisława z Rzepeckich  (zm. 04.09.1913) herbu Białynia, 

                                           wywodząca się z rodziny znakomitych księgarzy i bibliofilów pochodzących z Krakowa, Warszawy i Poznania :

                                           Ludwika, Wacława, Jana, Henryka oraz Heleny nazywanej matką Chrzestną Powstania Wielkopolskiego.

                                           Wykształcenie zdobywała w Wiedniu i Warszawie. Prowadziła w Warszawie pensję dla dziewcząt. Organizowała

                                           wieczorki teatralne z inscenizowanymi obrazami historycznymi, w których występowała między innymi

                                           Maria Bogusławska – późniejsza żona Bolesława Świętorzeckiego, a również późniejsza sławna aktorka,

                                           a przyjaciółka Marii – Wanda Siemaszkowa. Zmarła w trakcie pobytu u siostry męża Walerii Czeszejko Sochackiej

                                           z Bogusławskich w Pogulance pod Dźwińskiem (Dyneburg) – obecna Łotwa. Pochowana w grobowcu rodzinnym

                                           na Powązkach w Warszawie.

                                           Edward i Bronisława Bogusławscy odegrali w życiu Emmy Świętorzeckiej - Bogusławskiej ogromną rolę.

                                           Przez długi czas występowali z przyczyn politycznych jako jej rodzice, a Emma traktowała ich jak drugą mamę

                                           i drugiego tatę.

 

                                                        

 

                                Fot. 1. Edward Romuald Bogusławski (ur.7.02.1848 Warszawa zm.19.03.1917 Warszawa),

                                          wybitny historyk, s. Edwarda Wojciecha i Rozalii z Karasińskich, brat Marii z Bogusławskich Świętorzeckiej

                                          Fot. 2. Zdjęcie absolwentów Szkoły Głównej Warszawskiej z autografami.

                                          W górnym rzędzie historyk Edward Bogusławski, w dolnym rzędzie jego kolega z okresu

                                          studiów pisarz Henryk Sienkiewicz.

                                          Zdjęcie w posiadaniu rodziny oraz znajduje się w Muzeum w Kielcach  [powiększ]

                                          Fot. 3. Bronisława Bogusławska z Rzepeckich, żona Edwarda Bogusławskiego historyka, która

                                          prowadziła w Warszawie pensję dla dziewcząt i była praktycznie drugą mamą

                                          Emmy Świętorzeckiej - Bogusławskiej  [powiększ]

 

                                           2/ Klementyna Bogusławska (ur.1850 – zm. jako dziecko)

 

                                           3/ Drugim bratem Marii był Władysław Bogusławski (ur.1852 - zm.1929), inżynier górnik, architekt, 

                                           przedsiębiorca, ziemianin i wielki rzecznik sprawy narodowej. Po zakończeniu nauki mieszkał na Śląsku

                                           w Kolonii Raden w Dąbrowie Górniczej. Tam pracował i był w zarządzie miejscowej kopalni. Po wczesnej śmierci

                                           swojej żony Eugenii z Zalassowskich herbu Półkozic i córki Pelagii osiadł w rejonie Częstochowy.

                                           Nabył tu dwa majątki ziemskie : Zacisze (obecnie dzielnica Częstochowy Stradom) i Wilkowiecko. Właścicielem 

                                           Zacisza stał się za sprawą ożenku z córką Czesława Wyttek de Wytte – Sabiną. Rodzina ta herbu Kraj – Witte

                                           wywodziła się z Niderlandów miała wielowiekowe tradycje. Wspomnieć tu należy jego udział i sfinansowanie

                                           części kosztów przy odbudowie Wieży Jasnogórskiej, która spłonęła w roku 1900,  inicjatywę i starania o utworzenie

                                           średniej szkoły rolniczej w mieście. Współpracował i częściowo finansował  działania odnośnie powstania

                                           w Częstochowie tramwaju elektrycznego w roku 1908. Wybudował koszary na Zaciszu, które obecnie są siedzibą

                                           Centralnej Państwowej Straży Pożarnej. Przede wszystkim zaś razem ze swoim synem z pierwszego małżeństwa 

                                           z Eugenią z Zalassowskich - Alfonsem Władysławem (1880 - 1921) byli współautorami sławnej wystawy

                                           przemysłowej w Częstochowie  ukazującej możliwości gospodarcze ziem polskich. Ogólny nadzór architektoniczny

                                           nad przygotowaniem terenów wystawowych powierzono Alfonsowi Bogusławskiemu, a jego ojciec Władysław

                                           nadzorował kilka inwestycji wystawowych, a przede wszystkim centralną stację elektryczną. Projektowaniem zajęli się

                                           najlepsi polscy architekci: Jan Witkiewicz - Koszczyca, Czesław Przybylski, Władysław Bogusławski

                                           i Alfons Bogusławski, a również Józef Gałęzowski, Konstanty Jakimowicz, Józef  Kon oraz Henryk Gay. Wystawa była

                                           przygotowywana przez komitet organizacyjny, do którego należeli wybitni polscy działacze. Przewodniczącym

                                           komitetu został książę Stefan Lubomirski, a jego zastępcą hrabia Karol Raczyński.

                                           Maria miała również trzy siostry – Klementynę Aleksandrę  (ur. 1850 - zmarła jako dziecko),  

                                           Anielę Tekle Stanisławę zw. Andżelikę (1862 - 1915) i Walerię (1860 - 1924).

                                           Natomiast Waleria poślubiła  Wacława Borysa Czeszejkę Sochackiego (1860 - 1919),

                                           który był farmaceutą. Początkowo mieszkali w Niżynie w rejonie czernihowskim (dzisiejsza Ukraina), a następnie

                                           przenieśli się do Dyneburga nad Dźwiną (obecna Łotwa).  Tu pod miastem na Pogulance nabyli mały dworek,

                                           który stał się centrum spotkań Polaków zamieszkujących okolice. Wacław Czeszejko oprócz pracy we własnej

                                           aptece prowadził laboratorium farmaceutyczne, w którym przeprowadzał  badania nad nowymi lekami.

                                           Małżeństwo to doczekało się czterech synów. Żaden z nich nie zmarł  śmiercią naturalną. Dwóch zginęło na Łubiance,

                                           jeden jako polski żołnierz zmarł w trakcie wojny polsko - bolszewickiej na skutek odniesionych ran,

                                           czwartego Sowieci zamordowali w Charkowie w ramach czystki katyńskiej.

                                           Pierwszą żoną Władysława Bogusławskiego była Eugenia z Zalassowskich (Żelisławskich) h. Półkozic (1862 – 1881).

                                           Eugenia żyła tylko 19 lat. Pochodziła z bardzo zamożnej rodziny, właścicieli majątków Dziewki i Żelisławice.

                                           Była córką Hipolita i Walerii ze Stojowskich. Epitafia rodziny Zalassowskich można zobaczyć w wielu starych

                                           świątyniach Siewierza. W Żelisławicach natomiast - stoi rodowa kaplica z XVIII wieku, a w niej pochowany został

                                           między innymi radca wojewódzki Hipolit. Z tego związku miał Władysław syna Alfonsa (26.05.1880 – 1921)

                                           i córkę Pelagię, która urodziła się w roku 1881 i po kilku miesiącach zmarła. Eugenia z córką Pelagią zostały

                                           pochowane na Cmentarzu Św. Trójcy w Będzinie. Ich zabytkowy nagrobek został odnowiony.

                                           Z drugą żoną Sabiną Alicją Lidią z rodu von Wytte de Witek (27.10.1862 – 27.02.1915) wyznania

                                           ewangelicko – augsburskiego, córką Czesława i Eugenii z Naglów miał Władysław piątkę dzieci : córki Janinę

                                           i Wandę, oraz synów: Zygmunta, Wacława i Tadeusza. Sabina Bogusławska zmarła w Częstochowie i pochowana

                                           została na Cmentarzu Św. Rocha w mogile rodzinnej obok Edwarda Wojciecha Bogusławskiego

                                           i Alfonsa Bogusławskiego, syna Władysława.

 

                                           Bogusławski Alfons Władysław (ur. 07.06.1880 w Sosnowcu - zm. 03.02.1921 w maj. Zacisze), syn Władysława

                                           Bogusławskiego (brata Marii Świętorzeckiej z Bogusławskich) i Eugenii z Zalassowskich, działacz patriotyczny,

                                           inżynier architekt, właściciel przedsiębiorstwa architektoniczno - budowlanego, społecznik. Studiował architekturę

                                           na Politechnice Warszawskiej. W czasie studiów należał do Grupy Narodowej, był członkiem konspiracyjnego

                                           Zw. Młodzieży Polskiej (ZMP), a od 1902 roku członkiem Koła Braterskiego ZMP. Z ramienia organizacji działał

                                           na terenie szkół i w środowisku robotniczym. W1904 jako przedstawiciel warszawskiego ZET-u (wraz z Przemysławem

                                           Podgórskim) brał udział w spotkaniu z członkami Komitetu Centralnego Ligi Narodowej i Koła Warszawskiego Ligi

                                           dotyczącego  sprawy podjęcia strajku szkolnego. W1905 był jednym z najaktywniejszych członków Związku

                                           Unarodowienia Szkół. Po ukończeniu studiów w Warszawie, a później  Politechniki w Karlsruhe, otrzymał dyplom

                                           inż. architekta i powrócił do Częstochowy. W1907 wszedł w skład tymczasowego Komitetu Wystawy Przemysłu

                                           i Rolnictwa w Częstochowie. W1908 przedstawił projekt organizacyjny tej wystawy, także przygotował

                                           (wraz z inż. Leonem Mońkowskim)  kosztorys tej imprezy. Od maja 1908 pełnił funkcję dyr. Wystawy.

                                           W roku 1908  i pierwszej połowie  1909 wraz z Władysławem Małkowskim odwiedzał miasta polskie: m.in. Kraków,      

                                           Warszawę, Łódź, zachęcając przemysłowców do udziału w wystawie i przedstawiając stan przygotowań do niej.

                                           Był inicjatorem powstania i autorem projektu wzorowej zagrody włościańskiej wybudowanej w parku jasnogórskim

                                           na okres trwania wystawy. Otwarcie wystawy miało miejsce 5 sierpnia 1909 roku. Impreza ta miała spektakularny

                                           wymiar ekonomiczno – przemysłowy, również ogromny wymiar patriotyczny i poważne znaczenie międzynarodowe.

                                           Wydarzenie okazało się bardzo atrakcyjne dla przedsiębiorców i rolników. W wystawie udział wzięło ponad 660

                                           wystawców, w tym firmy amerykańskie, francuskie, belgijskie, czeskie, szwajcarskie, angielskie, a nawet brazylijskie.

                                           Do dzisiaj zachowało się wiele zabudowań wystawowych. Alfons Bogusławski wspierał również budowę Muzeum

                                           Przemysłu Ludowego, projektował też inne budynki na terenie wystawienniczym. Nazywano go „ojcem wystawy”.

                                           Ok. 1908 otworzył w Częstochowie przedsiębiorstwo budowlane (przy ul. Panny Maryi /NMP/ 41, później

                                           przy ul. Teatralnej 34/Wolności/, gdzie mieszkał). Należąca do niego firma przygotowywała projekty architektoniczne

                                           i konstrukcyjno - budowlane, wykonywała prace ziemne, betonowe, żelazno - betonowe i inne pod jego kierunkiem.

                                           Wśród zrealizowanych projektów były : wieża ciśnień na stacji Częstochowa - Herby - Kielce (1910), fabryka cementu

                                           Portland „Jakób" w Rudnikach. W 1912 powierzono mu budowę domów przy ul. Teatralnej na terenie należącym

                                           do Wielkiego Księcia Michała Aleksandrowicza. W latach 1913 - 14 był członkiem komitetu dyskontowego oddziału

                                           częstochowskiego Banku Państwa. Po wybuchu I wojny światowej został przymusowo ewakuowany do Rosji.

                                           Mieszkał w Moskwie. Od roku 1918 przebywał w Warszawie, jako inż. zatrudniony był przy budowie kolei w Płockiem.

                                           W trakcie pobytu w Rosji nabawił się gruźlicy. Zmarł  3.02.1921 r. podczas pobytu w majątku rodzinnym Zacisze,

                                           pochowany został na cm. św. Rocha w Częstochowie.

 

                                                           

                                Fot.1. Władysław Bogusławski (1852 – 1929)

                                           Fot. 2. Będzin, cm. Św. Trójcy, nagrobek Eugenii Bogusławskiej z Zalassowskich i jej córki Pelagii  [powiększ]

                                           Fot. 3. Komitet Organizacyjny Wystawy Przemysłu i Rolnictwa w Częstochowie z 1909 r.

                                                      W drugim rzędzie od dołu, trzeci od lewej Alfons Bogusławski, w pierwszym rzędzie od dołu patroni wystawy :

                                                      czwarty od lewej Karol hr. Raczyński, piąty od lewej książe Stefan Andrzej Lubomirski z Kruszyny

                                                      (założyciel Polskiego Komitetu Olimpiskiego)  [powiększ]

 

                                           Groby Bogusławskich w Częstochowie :

 

                                                     

                                           Fot. 1. Grobowiec rodziny Bogusławskich na cmentarzu św. Rocha w Częstochowie. Spoczywają tu :

                                           Wojciech Edward Bogusławski, zmarły 1902 r. (ojciec Marii Świętorzeckiej z Bogusławskich),

                                           Alfons Bogusławski, syn Władysława, zmarły 1921 r. oraz Sabina Bogusławska z domu Wyttek de Wytte,

                                           druga żona Władysława  Bogusławskiego, zmarła 1915 r. [powiększ]

                                           Fot. 2. Grobowiec rodziny Bogusławskich na cmentarzu św. Rocha w Częstochowie. Spoczywają tu :

                                           Władysław Bogusławski zmarły w 1929 r. (brat Marii  Świętorzeckiej z Bogusławskich),

                                           Mieczysław Bogusławski zmarły w 1918 r., Bogna Bogusławska zmarła w 1954 r., Maria Bogusławska zmarła w 1956 r.

                                           [powiększ]

 

                                4/ Waleria Bogusławska (ur.1860 - zm.1924)

                                           m. Wacław Borys Czeszejko Sochacki

 

                                             Waleria Czeszejko Sochacka z d. Bogusławska (1860 – 1924)

 

                                           Tragedie w rodzinie Walerii z Bogusławskich Czeszejko Sochackiej :

                                           Waleria Czeszejko Sochacka z Bogusławskich, córka Edwarda Wojciecha Bogusławskiego i siostra Marii Świętorzeckiej

                                           z Bogusławskich poślubiła farmaceutę Wacława Czeszejkę – Sochackiego. Małżeństwo to doczekało się czterech

                                           synów : Stefana, Jerzego, Tadeusza i Leszka. W tej rodzinie występowały poważne podziały ideologiczne. Najstarszy

                                           Stefan – rewolucjonista, w młodości był członkiem Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL),

                                           współpracującej z bolszewikami. W Niżynie, w domu ojca, Wacława Czeszejko-Sochackiego, farmaceuty, w piwnicy

                                           zorganizował tajną drukarnię, za co został zesłany na Syberię. Wrócił ze zsyłki po rewolucji lutowej w 1917 roku

                                           i przystąpił do bolszewików. Po ukończeniu wyższej uczelni w zakresie ekonomii politycznej, zorganizował

                                           Instytut Rolniczy w Samarze, którego przez wiele lat był dyrektorem. Na początku lat 30. został dyrektorem

                                           Polskiego Instytutu Pedagogicznego w Kijowie, który kształcił nauczycieli dla szkół polskich, głównie na Ukrainie.

                                           W okresie narastania stalinowskiego terroru został aresztowany i rozstrzelany na Łubiance w Moskwie w 1934 roku.

                                           Drugi syn Jerzy Czeszejko - Sochacki ps. „Bratkowski”, „Bruzda”, „Konrad” (ur. 29 listopada 1892 w Nieżynie,

                                           zm. 4 września 1933 w Moskwie) – polski polityk socjalistyczny i komunistyczny, publicysta, poseł na Sejm RP.

                                           Po ukończeniu gimnazjum realnego w Dyneburgu, gdzie przenieśli się rodzice, w latach 1911–1915 studiował

                                           na wydziale prawa Uniwersytetu w Petersburgu. Brał czynny udział w podziemnym studenckim ruchu

                                           niepodległościowym. W 1911 za udział w demonstracji studenckiej aresztowany i skazany na dwa miesiące aresztu.

                                           Publikował w polskojęzycznym Dzienniku Petersburskim (od 1914 r. Dziennik Pietrogradzki).

                                           Od 1914 działał w Polskiej Partii Socjalistycznej – Frakcja Rewolucyjna. Przez pewien czas współpracował

                                           z Józefem Piłsudskim. Organizował PPS w Wilnie, następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie był nauczycielem

                                           gimnazjalnym, jednocześnie zajmując się pracą organizacyjną w PPS. W 1921 roku, na kilka dni przed kongresem PPS,

                                           został aresztowany, kilka miesięcy spędził w więzieniu na Pawiaku. We wrześniu 1921 wstąpił do KPRP, gdzie został

                                           dokooptowany do jej Komitetu Centralnego. Brał czynny udział w wyborach do Sejmu RP jesienią 1922.

                                           W latach 1921 - 1925 był członkiem Komitetu Centralnego KPRP, a następnie KPP. Od 22 kwietnia 1926 poseł na Sejm RP.

                                           Ponownie wybrany do Sejmu w wyborach 1928 . W maju 1928 został aresztowany przez policję niemiecką w Berlinie 

                                           podczas odbywającego się tam posiedzenia Komitetu Centralnego KPP. 27 grudnia 1928 Sejm pozbawił go mandatu

                                           poselskiego. W Berlinie przebywał do 1930, następnie wyjechał do Moskwy i był przedstawicielem KPP w Komitecie

                                           Wykonawczym Kominternu. 13 sierpnia 1933 został aresztowany przez OGPU pod zarzutem współpracy z II Oddziałem

                                           Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Torturowany i katowany, dnia 4 września 1933, popełnił samobójstwo

                                           – wyskoczył podczas przesłuchania z piątego piętra gmachu OGPU na Łubiance. Jego żona Józefina (z d. Jurewicz)

                                           została aresztowana w 1937 w czasie wielkiej czystki. Zesłana została do Pawłodaru w Kazachstanie.

                                           Ponownie aresztowana w 1938 przebywała w gułagu do 1946. Powróciła do Polski w 1959.

                                           Jerzy Czeszejko Sochacki został pośmiertnie zrehabilitowany w listopadzie 1957.

                                           Ojciec poetki Natalii Astafiewej, tłumaczki literatury polskiej. Jego grób symboliczny znajduje się na cmentarzu

                                           wojskowym na Powązkach w Warszawie. Trzeci syn Tadeusz Błażej Czeszejko - Sochacki 

                                           (ur. 3 lutego 1895 w Dyneburgu, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego

                                           Rzeczypospolitej, ofiara zbrodni katyńskiej. Urodził się 3 lutego 1895 roku w Dyneburgu. Uczestnik wojen

                                           1918 –1921 polsko - ukraińskiej i polsko - bolszewickiej) w szeregach 1 pułku piechoty Legionów i 202 Ochotniczego

                                           pułku piechoty. Ranny podczas prowadzonych walk. Od lutego 1921 roku służył w 14 pułku piechoty.

                                           Od roku 1923 służył w 76 pułku piechoty z Grodna,

                                           Przed agresją III Rzeszy na Polskę mieszkał w Grodnie i nadal przynależał ewidencyjnie do Komendy Rejonu Uzupełnień

                                           Suwałki. Po agresji ZSRR na Polskę  dostał się do niewoli sowieckiej. Przetrzymywany był w obozie starobielskim.

                                           Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w masowej

                                           mogile w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 r. spoczywa na otwartym wówczas Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu

                                           w Charkowie. Został awansowany pośmiertnie do stopnia majora. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 r.

                                           w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Odznaczony wieloma orderami

                                           i medalami wojskowymi. Żoną Tadeusza Czeszejko-Sochackiego była Jadwiga z domu Siwocho, z którą mieli troje

                                           dzieci : Zofię, Leszka (ur. 14 marca 1921 r. w Toruniu, zm. 10 grudnia 2008 r. w Hornchurch) – żołnierza 2 Korpusu

                                           Polskiego oraz Czesława. Czwartym, najmłodszym synem Walerii z Bogusławskich był Leszek, który ochotniczo

                                           wstąpił do wojska podczas wojny z bolszewikami. Poległ w roku 1920 jako żołnierz polski. Córką Jerzego była

                                           znakomita poetka rosyjsko – polska, wybitna tłumaczka literatury polskiej na język rosyjski i rosyjskiej na język polski

                                           Natalia Gieorgijewna Astafiewa, która młodość spędziła w gułagu przy matce. Jej pierwszym mężem, z którym wzięła

                                           w gułagu był Aleksy Romanow – Astafiew, który zmarł jeszcze w trakcie pobytu w obozie.

                                           Później poślubiła wybitnego poetę, eseistę i tłumacza literatury polskiej Władimira Britaniszskiego.

                                           Uzupełnienia do Jerzego Czeszejko - Sochackiego :

                                           Jest oczywiste, że Jerzy Czeszejko Sochacki był idealistą, którego polityka prowadzone przez Sowietów i podległe

                                           im organizacje międzynarodowe zupełnie zawiodła. Prowadzone badania nad jego postacią dowodzą, iż dokonały się

                                           w jego osądach politycznych zdecydowane przewartościowania. Już  11 sierpnia 2007 roku 

                                           Paweł Piotr Wieczorkiewicz w wypowiedzi dla „Dziennik Polska - Europa - Świat”  stwierdził :

                                           „[…] jak się okazuje, zarzuty odnośnie współpracy z polskim wywiadem nie były fałszywe i najprawdopodobniej

                                           Czeszejko - Sochacki był agentem naszego wywiadu aresztowanym podczas przekazywania materiałów

                                           pracownikowi polskiej ambasady w Moskwie. Jeśli to się potwierdzi, to trzeba będzie przywrócić ulice jego imienia”.

                                           Obecnie sprawa ta jest praktycznie udowodniona i stawia Jerzego Czeszejkę Sochackiego w zupełnie innym świetle.

 

                                                               

 

                                          

 

                                           Fot.1. Portret Stefana Czeszejki Sochackiego z 1918 r. wykonany przez rosyjskiego artystę Jurija Arcybuszewicza

                                           Fot.2. Jerzy Czeszejko Sochacki (1892 - 1933), syn Walerii Czeszejko Sochackiej z Bogusławskich

                                           Fot.3. Tadeusz Błażej Czeszejko Sochacki (1895 - 1940), syn Walerii Czeszejko Sochackiej z Bogusławskich

                                           Fot 4. Natalia Astafiewa (1922 - 2016) (wnuczka Walerii Czeszejko Sochackiej z Bogusławskich

                                                     i Władimir Britaniszski (1933 - 2015) – para wybitnych poetów

                                           Fot. 5. Leszek Czeszejko Sochacki, najmlodszy syn Walerii, zginął w trakcie wojny polsko - bolszewickiej 1920 roku

                                         

                                                    

                                           Fot.1. Tablica upamiętniająca Jerzego Czeszejkę Sochackiego na kamienicy w Warszawie przy ul. Stalowej 2 [powiększ]

                                           Fot.2. Tablica upamiętniająca pochówek Tadeusza Błażeja Czeszejko Sochackiego (1895 - 1940) na Cmentarzu

                                           w Piatichatkach w Charkowie. Został on zamordowany przez NKWD w ramach mordu katyńskiego [powiększ]

 

                                           5/ Aniela Tekla Stanisława zw. Andżelika Bogusławska (ur.1862 Kalwaria, ob. Litwa - zm.1915 Częstochowa)

                                           1 m.(śl.28.06.1881 Warszawa) Witold Jan Stanisław Michalski (ur.1839), wdowiec po Marii z d. Radlińska

                                           2 m.(śl.1885 Warszawa) Karol Jan Mieczysław Żwan (ur.28.01.1862 Warszawa)

 

                                            Aniela Tekla Stanisława zw. Andżelika Żwan z d. Bogusławska (1862 – 1915) [powiększ] 

 

                                 Aniela Tekla Stanisława Bogusławska nazywana w rodzinie również Andżeliką (1862 - 02.12.1915 Częstochowa),

                                           córka Edwarda Wojciecha i Rozalii z Karasińskich.

                                           W roku 1881 poślubiła Witolda Michalskiego właściciela składów winnych, apteki i sklepu

                                           w Warszawie oraz Rękawcu. Po wczesnej śmierci męża mieszkała w Warszawie i zawiadywała jego majątkiem.

                                           Czasowo mieszkała również w Rękawcu. W roku 1885 poślubiła Karola Jana Mieczysława Żwana h. Mora

                                           i zamieszkali w majątku brata Tekli Anieli - Władysława Bogusławskiego pod Częstochową. Posiadali też dom

                                           lub mieszkanie w Częstochowie. Zmarła w roku 1915 w Częstochowie  pozostawiając męża. "

 

                                           Ciekawostka genealogiczna rodu Bogusławskich :

                                           Karol Jan Mieczysław Żwan (ur.28.01.1862) h. Mora, mąż Anieli Andżeliki z Bogusławskich, córki

                                           Edwarda Wojciecha i Rozalii z Karasińskich, siostry Marii Świętorzeckiej z Bogusławskich był synem Jana Żwana

                                           i Amelii Jezierskiej h. Rogala. Jan Żwan wywodził się z rodziny Szwanów – Żwanów, w której to Karol Szwan – Żwan

                                           (ur.1750) poślubił Konstancję Cichocką (1768 - 1844), nieślubną córkę króla polskiego Stanisława Augusta

                                           Poniatowskiego. Przez ten mariaż Żwanowie i Bogusławscy spowinowaceni z rodami : Poniatowskich, Lubomirskich,

                                           Czartoryskich, Ożarowskich.

                                           Karol  Żwan  to potomek Franciszka  Dionizego Czekierskiego h. Rawicz , a więc spokrewniony bardzo blisko

                                           z Józefem Czekierskim, lekarzem nadwornym Jego Królewskiej Mości, dziedzicem majątku Pruszków,

                                           który był mężem córki Jakuba Kubickiego Izabeli Heleny (1741 – 1840).

 

                                  

                                Grobowiec rodziny Bogusławskich, Warszawa, cm. Powązkowski  [powiększ]

                                Pochowani : Urban Damian Bogusławski (zm.8.02.1833), Stanisław Bogusławski (zm.4.07.1843),

                                           Rozalia Bogusławska z Karasińskich (zm.11.11.1878), Bronisława z Rzepeckich Bogusławska (zm.4.09.1913),

                                           Edward Bogusławski (ur.1848 - zm.19.03.1917), Waleria Czeszejko - Sochacka (zm.22.04.1924)

                               

                                ojc. Edward Wojciech Bogusławski

                                     (ur.12.10.1823 Warszawa - zm.3.08.1902 Zacisze k. Częstochowy), polski powieściopisarz [PSB]

                                     Mieszkał w Warszawie oraz w gubernii suwalskiej w Kalwarii i Wilkowyszkach.

                                                 W Kalwarii Bogusławscy posiadali duży dom.

                                                 Poeta, powieściopisarz, historyk, a z konieczności również urzędnik. Przez pewien okres sdministrował majątkiem

                                                 Anny Świętorzeckiej Wilkowem k. Grójca, który otrzymała ona w schedzie po Jakubie Kubickim. W trakcie pobytu

                                                 w kluczu majątków Bohuszewicze Świętorzeckich był nauczycielem Bolesława – poźniejszego męża jego córki

                                                 Marii. Autor powieści „Daguerotypy Warszawy” (1843 - 1846), „Michalina” (1845) oraz opowiadań :

                                                 „Pomoc i pociecha” (1844), „Wezbranie Wisły” (1845). Z prac historycznych należy wymienić przede wszystkim

                                                 „Powieści i wspomnienia historyczne w sposób chronologiczny zastosowane do pojęcia każdego wieku”

                                                 wydane w 1851 r. Po śmierci żony Rozalii z Karasińskich zamieszkiwał przemiennie w Warszawie i dwóch

                                                 majątkach syna Władysława Bogusławskiego Wilkowiecku i Zaciszu (obecnie Częstochowa Stradom).

                                                 Zmarł w Zaciszu i pochowany został na cmentarzu w Częstochowie.

 

                                       Edward Wojciech Bogusławski (1823 – 1902)

 

                                                 ojc. Urban Damian Bogusławski h. Rawicz (ur.1780 - zm.8.02.1833)

                                                 mat.(śl.23.08.1820 Warszawa) Joanna Karolina Barbara Garlicka z Garlicy h. Strzemię (ur.1796 - zm.po 1833)

 

                                                 Urban Damian Bogusławski  (1780 - 8.02.1833) h. Rawicz urodził się w majątku Jaranówek w powiecie

                                                 brzeskim, który należał  do klucza majątkowego Brzezie - własności Dąbskich,  Miączyńskich, a później

                                                 Kronenbergów. Jego ojciec, oprócz posiadanych majątków, dzierżawił Jaranówek od właścicieli Brzezia.

                                                 Podstawy edukacji zdobywał w domu, a następnie w Brześciu (obecnie Brześć Kujawski), dalej naukę kontynuował

                                                 w Warszawie. Uczestnik wojen napoleońskich, które odbywał częściowo ze swoim bliskim krewnym

                                                 Jakubem Ferdynandem Bogusławskim (ur.30.05.1759 Brześć Litewski - zm.21.07.1819 Warszawa) 

                                         - polskim oficerem, powstańcem kościuszkowskim, legionistą, oficerem armii Księstwa Warszawskiego.

                                         Jakub Ferdynand Bogusławski był uczestnikiem wojny polsko – rosyjskiej w 1792 roku, w jej trakcie walczył

                                         pod Zieleńcami i Dubienką, brał udział w powstaniu kościuszkowskim, w którym walczył między innymi

                                         w obronie Warszawy i w bitwie pod Bydgoszczą. Następnie znalazł się na emigracji we Francji  i służył jako

                                         oficer w armii francuskiej, a później od roku 1797 do 1801 w Legionach Polskich we Włoszech.

                                         W roku 1803 brał udział w walkach  na San Domingo. Był oficerem w I Półbrygadzie Polskiej we Włoszech,

                                         od roku 1807 w wojsku Księstwa Warszawskiego. Walczył pod Radzyminem i Sandomierzem.

                                         W wojnie 1812 roku wykazał wielką odwagę w bitwie pod Borysowem. Był pułkownikiem Korpusu Weteranów

                                         Królestwa Polskiego, odznaczony Krzyżem Francuskiej Legii Honorowe znanym z niepospolitej odwagi

                                         i wsławionym wieloma pojedynkami. Był członkiem, a następnie mistrzem loży Wielki Wschód Francji

                                         w departamencie Marne, następnie loży Monopoli koło Bari, również loży Świątynia Izis – Wielki Wschód Polski

                                         (tu również członkami i członkami tytularnymi byli jego krewni Bogusławscy i przedstawiciele rodu Świętorzeckich

                                         i Kubickich). Jego żoną była Konstancja Wiktoria Ostaszewska. Jakub Ferdynand (mimo, że sporo starszy)

                                         był kuzynem Urbana Damiana Bogusławskiego.

                                         Podobnie jak inni Bogusławscy z tej linii i Świętorzeccy spowinowacony z Maurycym Hauke h. Bosak

                                         i jego potomkami, włącznie z rodem Battenberg – Mountbatten. Jego nagrobek - epitafium wmurowany jest

                                         w ścianę Kościoła św. Karola Boromeusza na Powązkach. Na podstawie zapisów pamiętnikarskich można

                                         stwierdzić z dużym prawdopodobieństwem, że autorem tego nagrobka - epitafium jest Jakub Kubicki.

                                         Postać Jakuba Ferdynanda Bogusławskiego została opisana w powieści Henryka Sienkiewicza: „Legiony”.

                                                 Urban Damian Bogusławski był podporucznikiem Armii Księstwa Warszawskiego i późniejszym majorem Wojska

                                                 Polskiego, a również dziennikarzem - czyli sekretarzem  Komisji Centralnej Likwidacyjnej, kawalerem Krzyża

                                                 Wojska Polskiego. Zarówno on jak i Jakub Ferdynand przyjaciele Władysława Świętorzeckiego

                                                 z Krzywicz Wielkich – kawalera Francuskiej Legii Honorowej, a również Józefa i Tadeusza Świętorzeckich

                                                 z Trzaskowszczyzny i Bohuszewicz od okresu wojen napoleońskich. Żona Urbana Damiana  Bogusławskiego,

                                                 a matka Edwarda Wojciecha Bogusławskiego

                                                 Joanna Karolina Barbara Garlicka z Garlicy (1796 - zm. po 1833) h. Strzemię ze znanej rodziny

                                                 ziemiańskiej ( ślub zawarli w Warszawie  23.08.1820 r.)

                                                 Jej rodzicami byli : Filip Garlicki (1760 - 1818) h. Strzemię, dziedzic dóbr Zawady w powiecie Garwolińskim

                                                 i Marianna z Hyżów pieczętująca się jednym z najstarszych herbów polskich Hiz – Hyż.

                                                 Rodzicami Urbana Damiana Bogusławskiego byli : ziemianin Wojciech Bogusławski h. Rawicz

                                                 i Marcjanna Marianna Kiełczewska h. Pomian, córka Antoniego Kiełczewskiego (1700 – 1762),

                                                 burgrabiego grodzkiego z Przedecza i Anny z Jaranowskich h. Topór. Antoni Kiełczewski był synem

                                                 Jana Kazimierza Kiełczewskiego z Kiełczewa (1670 – 1757) podwojewodziego kaliskiego.

 

                                                

                                                 Nagrobek - epitafium Jakuba Ferdynanda Bogusławskiego wmurowany w ścianę Kościoła św. Karola Boromeusza

                                                 na Powązkach – prawdopodobnie autorstwa Jakuba Kubickiego.

 

                                mat.(śl.19.05.1847 Niwiski)

                                       Rozalia Michalina Karasińska h. Dąbrowa (ur.4.09.1825 - zm.11.11.1878),

                                       poch. Warszawa, cm. Powązkowski, grobowiec rodzinny Bogusławskich

                                                    Córka Józefa Karasińskiego h. Dąbrowa, podporucznika Wojsk Polskich i Urszuli Tekli z d. Glinka h. Trzaska

                                                    współwłaścicieli majątku Czarnowąż i dziedziców Cisia. Matka Rozalii wywodziła się z rodziny

                                                    Antoniego Glinki z Glinek (1710 – 1772), podkomorzego łomżyńskiego, starosty makowskiego, łowczego

                                                    różańskiego, członka Konfederacji Generalnej 1764 roku oraz Mikołaja Glinki z Glinek (1754 – 1825),

                                                    senatora - kasztelana Królestwa Polskiego, posła na Sejm Czteroletni. Rozalia mieszkała z rodzicami

                                                    i rodzeństwem w majątku Czarnowąż w powiecie siedleckim z rodziną wuja Ignacego Glinki dziedzica części       

                                                    Czarnowęża. Miała siostrę Walerię Mariannę ur. 1823 r., zamężną z Józefem Izydorem Rudolph oraz brata

                                                    Pawła Antoniego ur. 1826 r., którego żoną była Seweryna Marianna Paulina z d. Klimecka.

                                                    Ślub z Edwardem Wojciechem Bogusławskim Rozalia zawarła 19.05.1847 roku w parafii Niwiski, do której należał

                                                    majątek Czarnowąż. Świadkami byli Ignacy Glinka (wuj Rozalii) oraz Maksymilian hrabia Grabowski, dziedzic

                                                    Żukowa. Rodzina Karasińskich wywodziła się ze szlachty wołyńskiej tegoż herbu. Przodkowie posiadali tam

                                                    w przeszłości majątki Waraż (Iłwarasz) i Kudkowo w rejonie Łucka - w guberni wołyńskiej. W okresie późniejszym

                                                    rodzina przeniosła się na teren Prus i do Warszawy oraz w jej okolice. Rodzina wylegitymowana ze szlachectwa

                                                    w Królestwie Polskim między innymi w roku 1849, pokrewna linii Andrzeja Karasińskiego (1798 – po 1849)

                                                    syna Leona.

 

                          Dzieci Bolesława z 1 żony (Laury Zawadzkiej) : (Zofia)

                          E1. Zofia Świętorzecka h. Trąby (ur.1860)

 

                                  Zofia Prozor z d. Świętorzecka, fotografia wykonana w Karlsbadzie [powiększ]

 

                                           Wiosną 1862 r. wyjechała z matką i ojcem oraz boną Franceską de Uwekutre - pochodzącą z Andaluzji - do Francji,

                                           i zamieszkała w Hyeres nad Morzem Śródziemnym w departamencie Var.

                                           W miejscowym sanatorium, pod okiem doskonałych lekarzy (m.in. profesora Francesco de Avgnnione), mama Laura

                                           poddała się kuracji. Ojciec Bolesław wyjechał do Paryża jako poseł Komitetu Prowincjonalnego Litewskiego. Zofia

                                           do śmierci matki mieszkała w Hyeres, a następnie razem z ojcem i boną mieszkała w Paryżu przy ul. du Bock, koło

                                           mostu Aleksandra II. Później podjęła naukę w zakładzie Sióstr Sacre - Coeur mieszczącym się w dzielnicy Montmartre

                                           oraz w Instytucie Panien Polskich w Paryżu, założonym przez księżnę Annę Czartoryską, a mieszczącym się

                                           w Hotelu Lambert - ośrodku emigracji polskiej. Po ukończeniu nauki przeniosła się do Wenecji. Tam zamieszkała

                                           w rezydencjach pałacowych babki Anny i ojca Bolesława. Dnia 15.VIII.1881 r. poślubiła w Bazylice Santa Maria

                                           della Salute w Wenecji Konstantego Prozora. Następne lata dzieliła między pobyty w ogromnych majątkach męża

                                           i swoich majętnościach odziedziczonych po matce oraz Wenecję. Uważana była za piękność, a znakomity wydawca

                                           i edytor wenecki Ferdinand Ongania dedykował jej książkę „La Vie Privee a Venise” wydaną w Wenecji w 1882 r.

                                           Po śmierci ojca i babki Anny, w sposób znaczący, pomagała Marii z Bogusławskich Świętorzeckiej w opiece na małą

                                           Emmą - córką ojca z drugiego małżeństwa. Przez dość długi okres mieszkały razem w Petersburgu w pałacu

                                           nad brzegiem Newy. Zofia z mężem Konstantym prowadziła życie wielkopańskie. Spokrewnieni i spowinowaceni

                                           z rodzinami książąt Szujskich i Prozorowskich, a w rezultacie z rodem panujących Romanowów, ona uważana

                                           za pochodzącą z królewskiego rodu Mendoga - żyli z mężem ponad stan, a do tego Konstanty Prozor namiętnie grywał

                                           w kasynach. Oddawał się hazardowi w Paryżu, a przede wszystkim w Monte Carlo. Doprowadziło to do utraty wielkich

                                           majątków. Po śmierci męża Konstantego Prozara - Zofia sprzedała swoje majątki odziedziczone po matce dawnemu

                                           opiekunowi prawnemu Julianowi Bułhakowi. Następnie jeździła po Europie i była przyjmowana przez arystokrację

                                           angielską, a również bywała na dworze królewskim w Londynie (rodzina Świętorzeckich - spowinowacona z rodziną

                                           panującą na Wyspach Brytyjskich). Później bywała na dworach bawarskich w Wiedniu, w Hiszpanii, we Francji,

                                           we Włoszech - gdzie wzbudziła sympatię króla Emanuela. Jako osoba znająca biegle 7 języków i wywodząca się

                                           ze znakomitej rodziny była szanowana i przyjmowana przez arystolrację europejską. W każdej sytuacji było podkreślane

                                           znaczenia jej zmałego ojca, który był spowinacowany z wieloma znaczącymi rodami, a przez cżęść emigracji polskiej

                                           uważany za jednego z kandydatów na tron polski po wybiciu się kraju na niepodległość. Później przez dłuższy okres

                                           - przebywała w Danii. Tam bywała na dworze duńskim Chrystiana IX. Ostatnie wiadomości o jej losie w Europie

                                           pochodzą z miejscowości Assens w Danii - gdzie jakiś czas mieszkała. Według list pokładowych wyemigrowała

                                           do Ameryki. Do tej pory jej losy w Ameryce nie były znane. Według ostatnich badań przeżyła tam następne 25 lat.

                                           Badania nad jej postacią są w toku. Zofia Prozorowa ze Świętorzeckich jest postacią trudną do określenia. Trudno ją

                                           zaszeregować. Przez jednych uwielbiana i kochana - przez drugich - nienawidzona i znieważana. Faktem jest,

                                           że krytykowała ojca za przywódczy udział w Powstaniu Styczniowym i utratę ogromnej fortuny na Mińszczyźnie.

                                           Jednocześnie spłaciła honorowo długi ojca z okresu powstania. Zawsze wspomagała rodzinę. Zawsze pomagała

                                           na każdy możliwy sposób polskim emigrantom.

 

                                m.(śl.15.08.1881 Wenecja) Konstanty Prozor h. wł. (ur.1853 - zm.1902 Mińsk).

                                poch. Wilno, cm. na Rossie [fot. grobu na stronie „Cmentarz na Rossie w Wilnie”]

                                ojc. Mieczysław Prozor [ur.+/-1820],

                                      s. Władysława Prozor (ur.ok.1760 - zm.6.01.1860), dz. dóbr Chojniki

                                      i Ostohlady z pałacem (wcześniej Ostrohladowicze) w pow. rzeczyckim, ziemia mińska

                                      [Rodzice Władysława P. : Karol Prozor, oboźny litewski i Ludwika Konstancja ks. Szujska]

                                      i Tekli z d. Rokicka h. Rawicz (ur.ok.1800 - zm.po 1830)

                                      [Rodzice Tekli R. : Ludwik Rokicki, marszałek rzeczycki i Anna hr. Broel - Plater]

                                mat. Zofia Oskierka h. Murdelio (ur.+/-1830 - zm.17.10.1878),

                                       c. Władysława i Jadwigi Gieczewicz h. Leliwa

 

                                  [powiększ]

                                Dzieło Franciszka Smuglewicza „Portret rodziny Prozorów” – Karol Prozor i ks. Ludwika Konstancja z Szujskich

                                           z rodziną (Muzeum Narodowe w Warszawie)

 

                          Dzieci Bolesława z 2 żony (M. Bogusławskiej) : (Emma)

                          E2. Emma (Lola) Świętorzecka (Bogusławska) (ur.11.06.1888 Wenecja - zm.29.12.1971), poch. Luboń

                                           Emma Świętorzecka - Bogusławska urodziła się w Wenecji w roku 1888 - kilka miesięcy po śmierci ojca Bolesława. 

                                           Początkowo razem z matką mieszkały w mieście na legunie w pałacykach Świętorzeckich. Przez kilka miesięcy

                                           zamieszkiwały również w Neapolu i Mediolanie. Po śmierci babki Anny Świętorzeckiej przebywały w Warszawie,

                                           a następnie wyjechały z przyrodnią siostrą Emmy - Zofią Prozorową  ze Świętorzeckich - do Petersburga. 

                                           Tam Prozorowie byli właścicielami pałacyku nad Newą i mieli rozległe stosunki towarzyskie. W następnych latach Emma

                                           pobierała naukę na pensji Bronisławy Bogusławskiej z Rzepeckich - żony brata matki - historyka Edwarda

                                           Bogusławskiego. Na dalszą naukę została wysłana do Szwajcarii do elitarnej pensji dla dziewcząt 

                                           w Vinzel  - w okręgu Vaud. Po ukończeniu edukacji mieszkała w Warszawie, a następnie z matką przeniosły się

                                           do Krakowa. Było to związane z groźbą aresztowania Marii Świętorzeckiej z Bogusławskich na terenie zaboru

                                           rosyjskiego za działalność patriotyczną. Tam prowadziły m. in. prywatną biblioteką i wypożyczalnię  przeźroczy

                                           o tematyce historycznej i geograficznej.  W Krakowie Emma poznała swojego przyszłego męża Adama Kuryłłę. 

                                           Adam został zmobilizowany do Armii CK i wysłany na front. W roku 1917 wzięli ślub.

                                           Ich pierwsze dziecko - Ewa -  urodziła się w Ołomuńcu, gdzie stacjonowała jednostka Adama. Mieli czworo dzieci :

                                           Ewę, Hannę, Marię i Jana. Po zakończeniu działań wojennych mieszkali w Poznaniu i ponownie w Warszawie.

                                           Później przenieśli się do Torunia. Tam mama Emmy pracowała jako dziennikarka, a mąż Adam zakładał szkołę  muzyczną.

                                           Okresowo też mieszkali w Nowym Mieście Lubawskim - w czasie pełnienia tam przez Marię stanowiska redaktorki

                                           pisma „Drwęca”.  Emma napisała i wydała kilka pozycji, a do najważniejszych należą : „ Książę Józef Poniatowski”,

                                           „Stanisław Staszic” oraz „ Życie mrówek i ich mrowisko”. Na kilka lat Emma ze swoimi dziećmi wyjechała do Francji

                                          i zamieszkała w miejscowości Le Pradet  k. Marsylii, nad Morzem Śródziemnym.  Odwiedzali pobliskie miejsce związane

                                          z życiem ojca Emmy - Bolesława Świętorzeckiego. Odwiedzali również : Paryż, Marsylię, Niceę, Monte Carlo, Monaco,

                                          La Garde, Tulon, Hyeres, Frejus. Przebywali też w Wiedniu i Pradze. Po powrocie zamieszkali w Poznaniu

                                          na Wałach Królowej Jadwigi. Później przenieśli się do Lubonia. W trakcie II Wojny Światowej  Emma była organizatorką

                                          i nauczycielką tajnego nauczania na terenie Poznania i Lubonia. Przygotowywała z córkami i synem domowe

                                          wydawnictwa patriotyczne przekazywane później pocztą pantoflową od rodziny do rodziny. Po wojnie, mimo poważnej

                                          choroby, wspierała swoje dzieci i męża, który wrócił do Polski po latach emigracji.

 

                                              [powiększ]

                                          malutka Emma Świętorzecka Bogusławska w roku 1889, zdjęcie zrobione w Neapolu techniką kolorowania kliszy.

 

                                          Ciekawostka genealogiczna rodu Świętorzeckich :

                                          Kuzynką Zofii  Prozorowej ze Świętorzeckich i Emmy z Bogusławskich - Świętorzeckich była Maria Konstancja

                                          ze Świętorzeckich, hrabina Grabowska (1860 – 1835). Pochodziła ona z majątku Kobylnik i Zadziew leżącego w rejonie 

                                          święciańskim, a po reformie w postawskim. Ta odnoga rodu wywodziła się od Antoniego - ojca Tadeusza

                                          Świętorzeckiego (patrz notki dotyczące Antoniego i Tadeusza Świętorzeckich). Maria Konstancja poślubiła

                                          Ludwika Konstantego hr. Grabowskiego z Grabówki h. Oksza (ur. 1860 ) i zamieszkali w Zadziewiu i Kobylniku.

                                          Ludwik Konstanty był w prostej linii potomkiem ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

                                          Jego ojcem był Władysław hr. Grabowski h. Oksza, a matką Maria z Miłaczewskich h. Korab.

                                          Ojcem Władysława był Ludwik hr. Grabowski h. Oksza (1809 – 1890),

                                          którego żoną była Laura Byszewska h. Jastrzębiec  (1810 – 1858).

                                          Ojcem Ludwika był Stanisław hr. Grabowski z Grabówki (1780 – 1845), który pieczętował się h. Oksza i Topór,

                                          a matką Cecylia Dembowska h. Jelita (1787 – 1821). Stanisław natomiast był synem króla Stanisława Augusta

                                          Poniatowskiego z Poniatowskich h. Ciołek (1732 – 1798) ze związku z Elżbietą Szydłowską h. Lubicz (1748 – 1810).

                                          Maria hr. Grabowska ze Świętorzeckich z małżeństwa z Ludwikiem Konstantym hr. Grabowskim mieli trójkę dzieci.

                                          Ich syn Władysław hr. Grabowski (pieczętował się h. Ciołek Poniatowskich 1890 – 1930) był żonaty

                                          z Marią z Siellawów (1900 – 1970), z tego małżeństwa Wanda Grabowska (ur.1924). Władysław Grabowski utrzymywał

                                          bardzo dobre kontakty z Marią z Bogusławskich Świętorzecką i jej córką Emmą. Odwiedzał ich często ze swoim

                                          krewnym, a jednocześnie  przyjacielem Michałem Świętorzeckim wywodzącym się z Malinowszczyzny – oficerem

                                          Wojska Polskiego, synem Stanisława i Stanisławy z Wolmerów von Fahrensbach. Władysław służył w wojsku rosyjskim

                                          jako wysokiej rangi oficer, a następnie od 1 czerwca 1917 roku służył w Naczelnej Kancelarii Komisji Wojskowej

                                          Naczelnego Polskiego Komitetu Wojskowego w Petersburgu. W lipcu 1917 roku został mianowany kapitanem piechoty

                                          liniowej. W listopadzie tego roku „na zasadzie poprzednich wniosków za odznaczenie w bojach” został mianowany

                                          podpułkownikiem ze starszeństwem z 14 września 1916 roku. Od 20 grudnia 1918 roku w Departamencie I

                                          Mobilizacyjno - Organizacyjnym Ministerstwa Spraw Wojskowych.  Od 17 czerwca 1920 do lutego 1928 dowodził

                                          62 pułkiem piechoty wielkopolskiej. 1 grudnia 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek ministra

                                          spraw wojskowych, generała dywizji Władysława Sikorskiego mianował go pułkownikiem ze starszeństwem

                                          z dniem 15 sierpnia 1924 r. 18 lutego 1928 mianowany został dowódcą piechoty dywizyjnej 14 Wielkopolskiej

                                          Dywizji Piechoty w Poznaniu. Zmarł w nocy z 28 na 29 kwietnia 1930 w 7 Szpitalu Okręgowym w Poznaniu na uraz         

                                          serca. 2 maja 1930 został pochowany na Cmentarzu Garnizonowym w Poznaniu.

                                          Odznaczony wieloma orderami i medalami woskowymi.

 

                                m.(śl,1917) Adam Kuryłło (ur.24.12.1893 Kraków - zm.27.11.1970 Poznań),

                                poch. na cmentarzu w Luboniu - Żabikowie

                                Światowej sławy muzyk, dyrygent, wirtuoz  skrzypcowy, kompozytor, literat, krytyk literacki i muzyczny, żołnierz,

                                          patriota, współtwórca i prezes honorowy Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego, profesor szkół muzycznych

                                          w Toruniu, Nowym Jorku, Poznaniu, współpracował z Metropolitan Opera w Nowym Jorku, wytwórniami filmowymi

                                          w Hollywood, przyjaciel młodzieży, filantrop. Uczęszczał do sławnego Gimnazjum św. Anny w Krakowie, gdzie

                                          w 1911 roku uzyskał swiadectwo dojrzałości z wyróżnieniem. W trakcie nauki zwrócił uwagę na jego wielkie zdolności

                                          muzyczne profesor Władysław Żeleński. Następnie do 1914 roku studiował muzykologię u profesora Zdzisława

                                          Jachimeckiego i polonistykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jednocześnie uczył się

                                          w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego, za dyrekcji Władysława Żeleńskiego, w klasie skrzypiec

                                          u profesora Karola Wierzuchowskiego. Debiutował  8 listopada 1913 roku w wiedeńskim Musicvereinsal, a również

                                          wystąpił w Hofburgu przed cesarzem Franciszkiem Józefem, który w uznaniu jego wielkiego talentu ofiarował mu

                                          skrzypce koncertowe wykonane przez lutników włoskich. Po wybuchu I Wojny Światowe został wcielony do wojska 

                                          austriackiego. Służył w 57 pułku piechoty. Skierowany został do szkoły oficerskiej w Opawie. W czasie postoju

                                          na Morawach i w Wiedniu kontynuował  naukę w Wiedeńskiej Akademii Muzycznej u profesora Otokara Śevcika.

                                          Dodatkowo grał w sławnej wiedeńskiej orkiestrze operowej. Uprawiał kompozycję i muzykologię, publikował swoje

                                          utwory i cykle artykułów z zakresu historii muzyki i historii sztuki. Poślubił Emmę z Bogusławskich – Świętorzeckich.

                                          Jesienią 1918 roku ochotniczo przeszedł do Wojska Polskiego i odbył kampanię  ślaską w 16 pułku piechoty.

                                          W trakcie walk został ciężko ranny. Jako inwalidzie wojennymu odmówiono mu ponownego przyjęcie do Wojska

                                          Polskiego mimo wielokrotnych starań. Następnie w Warszawie ukończył kurs wirtuozowski na skrzypcach u profesora

                                          Stanisława Barcewicza.  W roku 1920  - po kolejnej swej prośbie – został powołany do Wojska  Polskiego i służył

                                          w 63 pułku piechoty w Toruniu. Po zwolnieniu z wojska zamieszkał z rodziną w Toruniu, gdzie pracował jako profesor 

                                          śpiewu i gry skrzypcowej. Założył Pomorskie Towarzystwo Muzyczne w Toruniu. Koncertował na Pomorzu,

                                          w Wielkopolsce, w Warszawie i w Krakowie, a również w Berlinie, Wiedniu i Pradze. Na początku 1923 r. artysta

                                          został zaangażowany przez Radio - Corporation of America w Nowym Jorku i koncertował w Stanach Zjednoczonych,

                                          Meksyku, Kanadzie, Australii, Indiach, na Alasce i na Hawajach. Grał w najznakomitszych salach koncertowych;

                                          jako solista koncertów symfonicznych. Współpracował z artystami tej miary, co : Ignacy Jan Paderewski,

                                          Amelita Galli Curci, Sergiusz Kusevicki, Wilhelmem Furtwangler, Adamem Didur, Artur  Rubinstein i wieloma innymi  

                                          wybitnymi muzykami. Odbył liczne podróże artystyczne i koncertował w Europie, Ameryce Pólnocnej i Południowej,

                                          Azji, Australii, Afryce Północnej. W Nowym Jorku zorganizował szkołę gry na skrzypcach dla uzdolnionych dzieci

                                          Polonii amerykańskiej, był kierownikiem artystycznym polskiej orkiestry symfonicznej w Stanach Zjednoczonych.

                                          Za oceanem przyczynił się do założenia Towarzystwa im. Henryka Wieniawskiego, które stało się organizatorem

                                          życia muzycznego w środowiskach polonijnych. II Wojna Światowa zastała go na terenie Stanów Zjednoczonych.

                                          Organizował koncerty dla wojska i współorganizował pomoc dla Polski w Ameryce. W 1948 r. Adam Kuryłło wrócił

                                          do kraju; zamieszkał w Luboniu pod Poznaniem. Został profesorem Państwowej Szkoły Muzycznej

                                          im. Karola Kurpińskiego w Poznaniu. Od 1950 r. był koncertmistrzem w Wielkopolskiej Orkiestrze Symfonicznej

                                          i grał tam przez 15 lat. Został ogłoszony honorowym prezesem Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego.

                                          Profesor Adam Kuryłło zmarł 27 stycznia 1970 r. w Poznaniu i pochowany został na cmentarzu w Luboniu - Żabikowie.

                                          W małżeństwie zawartym w 1917 r. z Emmą z Świętorzeckich - Bogusławskich – córką Bolesława Świętorzeckiego

                                          i Marii Bogusławskiej, miał Adam Kuryłło czworo dzieci, córki : Ewę,  Hannę, Marię oraz syna Jana.

.

                                ojc, Jan Kuryłło (Czuryło) h. Korab (ur.20.08.1864), s. Wincentego Kuryłło (Czuryło)

                                      i Teodory (Theda) z d. Toboła - Tobolski h. Jastrzębiec

                                mat. Maria Gierczyńska h. Gierałt (ur.27.10.1863 - zm.15.07.1903),

                                        c. Pawła i Katarzyny Zając h. Lis

 

                                            

                                Fot. 1. Emma Kuryłło z d. Świętorzecka - Bogusławska (1888 – 1971)

                                Fot 2, Fot. 3. Adam Kuryłło (1893 – 1970)

 

                                Dzieci : (Ewa, Hanna, Maria, Jan)

 

                               

                                Dzieci Emmy Kuryłło z d. Świętorzeckiej - Bogusławskiej : Jan, Maria, Hanna, Ewa

 

                                F1. Ewa Kuryłło (ur.9.05.1918 Ołomuniec, Czechy - zm.28.08.2013), poch. cm. Powązkowski

                                     Ewa Kuryłło urodziła się 09.05.1918 r. w Ołomuńcu w Czechach, które w tamtym okresie były częścią

                                                 Austro - Węgier. Po okresie zamieszkiwania w Toruniu, po wyjeździe ojca Adama Kuryłły do Ameryki wyjechała

                                                 wraz z matką i rodzeństwem do Francji, gdzie przebywała do 1929 r. Po powrocie do kraju uczyła się

                                                 w Prywatnym Gimnazjum im. ''Królowej Jadwigi'' Lucyny Sokolnickiej w Poznaniu i równolegle w Państwowym

                                                 Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu, klasa fortepianu i śpiewu. W latach 1938 - 1939 pracowała

                                                 w Księgarni Św. Wojciecha, w latach 1940 - 1945 w Nahrmittel - fabrik - Erhard Lange w Luboniu

                                                 i w okresie 1948 - 1952 w Polskich Zakładach Zbożowych w Poznaniu. Od 1947 r. była członkiem Związku

                                                 Zawodowego Muzyków R.P. w Poznaniu. Wyszła za mąż za Edmunda Mańczaka i zamieszkała w Luboniu.

                                                 Córki: Bożena (ur. 27.04.1944) i Hanna (ur.09 10.1946) W 1950 r. mąż wyjechał do Warszawy gdzie studiował

                                                 w Akademii Sztuk Pięknych w pracowni prof. E. Eibisha. Z uczelnią tą związany był przez długi okres czasu

                                                 pracując na stanowisku adiunkta w pracowni malarstwa. W 1956 r. Ewa Mańczak przeprowadziła się wraz

                                                 z córkami do Warszawy. Należąc do Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego i Związku Zawodowego

                                                 Pracowników Instytucji Artystycznych, pracowała w ogniskach muzycznych (klasa fortepianu) i udzielała

                                                 prywatnie lekcji gry na fortepianie. W następnych latach związana była z Warszawską Spółdzielnią Mieszkaniową

                                                 gdzie za zasługi była kilka razy odznaczana. Otrzymała również Srebrny Krzyż Zasługi.

                                                 W 1978 r. przeszła na emeryturę. Zmarła 28.08.2013 r. w Warszawie, pochowana jest na Powązkach.

 

                                      m. Edmund Mańczak (ur.1917 - zm.1987), poch. Warszawa, cm. Powązkowski

                                                  artysta plastyk, absolwent PWSSP w Poznaniu i ASP w Warszawie, malarz, grafik, wybitny karykaturzysta,

                                                  wystawiał prace na wielu wystawach w kraju i za granicą. Laureat wielu nagród i wyróżnień, jego prace

                                                  można zobaczyć m.in. w Muzeum Karykatury w Warszawie. Współpracownik „Szpilek” i innych czasopism.

 

                                                    Ewa Kuryłło i mąż Edmund Mańczak

 

                                                  Dzieci : 2 (Bożena, Hanna)

                                     G1. Bożena Mańczak (ur.1944)

                                     G2. Hanna Mańczak (ur.1946)

                                F2. Hanna Kuryłło (ur.24.02.1920 - zm.6.09.2013), poch. Luboń,

                                     organizatorka i nauczycielka tajnego nauczania w latach okupacji hitlerowskiej na terenie Poznania i Lubonia,

                                                  organizatorka szkół specjalnych dla dzieci upośledzonych na terenie Poznania. Ukończyła Państwowe Studium

                                                  Pedagogiki  Specjalnej w Warszawie i filozofię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1952 r.).

                                                  Pracowała w szkołach podatawowych, uczestniczyła w prowadzeniu kursów dla analfabetów. Od 1948 r.

                                                  podjęła pracę w szkolnictwie specjalnym. Uczyła przewlekle chore dzieci w Ludwikowie k. Osowej Góry,

                                                  później w Kiekrzu. Była kierowniczką Ośrodka Selekcji Dzieci Umysłowo Upośledzonych w Poznaniu. Założyła

                                                  Specjalną Szkołę Podstawową nr 4 w Wildzie w Poznaniu, gdzie pracowała do 1970 r. Za odmowę wstąpienia

                                                  do PZPR nie pozwolono jej kierować placówką, którą z trudem i od podstaw założyła, a potem prowadziła.

                                                  Pracowala jako psycholog w Domu Weterana w Poznaniu. Pisała i publikowała swoje opowiadania i wiersze,

                                                  a również prace z zakresu pedagogiki.

                                                 

                                                    Hanna Kuryłło odbiera odznaczenie

 

                                F3. Maria Kuryłło (ur.4.09.1921 - zm.28.12.2019), poch. Luboń

                                                  organizatorka i nauczycielka tajnego nauczania w latach okupacji hitlerowskiej na terenie Poznania i Lubonia,

                                                  jej uczniem był m.in. August Chełkowski, późniejszy marszałek Senatu.

                                                  Ukończyła Prywatną Szkołę im. Królowej Jadwigi Lucyny Sokolnickiej w Poznaniu.

                                                  W czasie okupacji rodzina Kuryłłów redagowała wierszowane książeczki, wzorowane na twórczości

                                                  Stanisława Jachowicza, z zakresu historii Polski, geografii i przyrody. Maria z siostrami i bratem – pod nadzorem

                                                  matki – przepisywała je, ilustrując odpowiednimi pocztówkami. Następnie pocztą pantoflową książeczki te

                                                  przekazywane były od rodziny do rodziny. Wspominając czas okupacji, podkreślić należy postawę Kuryłłów

                                                  wobec okupanta, polegające na notorycznym uchylaniu się od prac dla Rzeszy. Nakaz stawienia się

                                                  w Arbeitsamcie potraktowali jako obelgę i zignorowali. Na uczącą konspiracyjnie całymi dniami Marię i jej starszą

                                                  siostrę Hannę wpłynął donos od sąsiadki i obie trafiły karnie do pracy przy tłuczeniu cegieł na budowie drogi

                                                  w Luboniu. Między  godz. 7 a 14 dziewczęta tłukły cegły, po południu prowadziły lekcje, a po godzinie policyjnej

                                                  dokształcały się same. Zostały rownież zmuszone do pracy nadzorowanej przez Einsatzkommando w Poznaniu

                                                  i pod Poznaniem przy budowie fortyfikacji. Wspomnienia z tego okresu zawarte są w artykułach opublikowanych

                                                  w „Wieściach Lubońskich” w 2003 i 2009 roku. Po zakończeniu wojny Maria pracowała w Zakładach Romana Maya

                                                  w Luboniu w dziale zamówień. Za odmowę uczestniczenia w wiecu i pracy społecznej dla poparcia polityki

                                                  Józefa Stalina była przesłuchiwana i napiętnowana w miejscowej prasie i okolicznościowych jednodniówkach.

                                                  Następnie pracowała w szkolnictwie. Razem z mężem byli pośrednikami między kilkoma rodzinami polskimi

                                                  pozostającymi po wojnie na emigracji na Wyspach Brytyjskich, a ich bliskimi na Kresach Wschodnich, polegającą

                                                  na przeadresowywaniu i przekopertowywaniu listów przychodzących z Anglii wstawiając adresy odbiorców

                                                  na terenie ZSRR. Wielokrotnie namawiana do zapisania się do ZBo - WiD - u jednoznacznie odmawiała stwierdzając,

                                                  że to nie jest jej miejsce, a za swoją działalność w czasie okupacji nie będzie pobierała profitów.

                                                  Pochowana została u boku męża na rodzinnym Cmentarzu w Luboniu - Żabikowie. Na grobie umieszczono również

                                                  tablicę upamiętniającą jej rodzinę ze strony matki : Czesława, Annę, Laurę i Bolesława Świętorzeckich.

 

                                      m.(śl.1948) Karol Kaczmarek (ur.24.09.1919 - zm.14.07.1966), poch. Luboń

                                     absolwent Akademii Handlowej w Poznaniu (późniejszy Uniwersytet Ekonomiczny). W trakcie okupacji

                                                  hitlerowskiej razem z bratem Bonifacym - uczestnikiiem wojny obronnej 1939 r. - w strukturach AK zdobywał

                                                  Informacje z terenu Poznania i okolic. Przesłuchiwany w obozie karno - śledczym w Żabikowie. Wywieziony

                                                  na roboty do Niemiec [Pomorze], po wojnie antykomunista przesłuchiwany przez SB za kontakty z emigracją

                                                  polską w Londynie. Brat Karola - Edward został aresztowany przez Niemców i rozstrzelany na Rynku w Śremie

                                                  20 października 1939 roku. Spoczywa w zbiorowej mogile na cmentarzu w tym mieście.

                                                  Drugi brat Bonifacy Jorge - aresztowany za działalność konspiracyjną - został umieszczony w obozie

                                                  koncentracyjnym Mauthausen - Gusen. Po wojnie przebywał w Wielkiej Brytanii, a następnie w Argentynie.

                                                  Pracował jako inżynier dróg i mostów. Tam zmarł i pochowany został w Buenos Aires.

                                      ojc. Wojciech Kaczmarek (ur.1882 - zm.1954), s. Andrzeja i Marii Ludwiczak

                                      mat. Antonina Gintrowska h. Pobóg (ur.1887 - zm.1961),

                                             c. Karola i Marii z d.Sobańska h. Junosza     

 

                                                    

 

                                     

 

                                      1/ Zdjęcie ślubne Marii Kuryłło z Karolem Kaczmarkiem, 1948 r. [powiększ]

                                                   2/ Karykatura Karola Kaczmarka wykonana przez Edwarda Mańczaka, męża Ewy Kuryłło [powiększ]

                                                   3/ Mogiła Kaczmarków z mogiłami symbolicznymi Świętorzeckich na cmentarzu w Luboniu - Żabikowie.

                                                       Spoczywają tu : Karol Kaczmarek (1919 – 1966), Maria Kaczmarek (1921 – 2019), córka Emmy

                                                       Świętorzeckiej – Bogusławskiej, wnuczka Bolesława Świętorzeckiego (1831 – 1888).

                                                       Mogiły - epitafia symboliczne : Czesław Świętorzecki (1803 – 1864), Anna Świętorzecka (1804 – 1891),

                                                       Laura Świętorzecka (1840 – 1864), Bolesław Świętorzecki (1831 – 1888). [powiększ]

                                                   4/ Wojciech Kaczmarek i jego żona Antonina z Gintrowskich (fot. 1943 r.)

                                                   5/ Edward Kaczmarek, s. Wojciecha i Antoniny z Gintrowskich,

                                                       rozstrzelany przez hitlerowców w 1939 r.

 

                                      Dzieci : 3 (Elżbieta, Małgorzata, Jan)

                                      G1. Elżbieta Kaczmarek (ur.1949)

                                      G2. Małgorzata Kaczmarek (ur.1952)

                                      G3. Jan Wojciech Kaczmarek (ur.1957), korespondent

                                F4. Jan Adam Kuryłło (ur.26.12.1922 - zm.22,12.2004), poch. Luboń

                                      Przed wojną uczęszczał do prywatnej Szkoły im. Marii Brownsford, następnie do Prywatnego Gimnazjum

                                                  im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Po wojnie uczęszczał do I Liceum Ogólnokształcącego im. Karola

                                                  Marcinkowskiego w Poznaniu i w 1947 r., w tejże szkole zdał maturę. Studiował na Politechnice Poznańskiej,

                                                  Wydział Elektryczny. Pracował  jako mgr inż. elektryk w Zakładach Energetycznych w Poznaniu.

                                      ż. Halina Nowacka (ur.25.04.1924 - zm.4.02.2016), poch. Luboń

                                      Przed wojną uczęszczała do Prywatnego Gimnazjum Humanistycznego im. Adama Mickiewicza w Poznaniu,

                                                  założonego i prowadzonego przez Ks. Czesława Piotrowskiego. Po wojnie zdała maturę w II Liceum

                                                  Ogólnokształcącym im. Generałowej Zamoyskiej w Poznaniu. Ukończyła studium bibliotekarskie i pracowała

                                                  jako bibliotekarka w bibliotece technicznej przy Zakładach Cegielskiego w Poznaniu.

                                                  ojc. Władysław Nowacki (ur.30.04.1890 - zm.1.04.1945)

                                            Studiował w Belgii na Politechnice w Liege, pracował jako inżynier chemii w Anglii. W 1920 r. pojechał

                                                          do Paryża i zaciągnął się do armii gen. Hallera. Później z żoną Eugenią zamieszkali w Luboniu. Pracował jako

                                                          kierownik laboratorium w fabryce przetworów ziemniaczanych „Luboń – Wronki”. Założył w Luboniu

                                                          pierwszą  ochotniczą straż pożarną. Był prezesem wojewódzkich straży pożarnych.

                                     mat. Eugenia Woźna (ur.25.07.1895 - zm.28.09.1990)

                                           Mając 17 lat ukończyła Akademię Handlową w Krakowie, przeznaczoną dla szkół średnich według prawa

                                                         zaboru austriackiego. Ukończyła Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie,

                                                         gdzie dyrektorem był Władysław Żeleński.

                                                 Dzieci : 4 (Barbara, Danuta, Dorota, Krystyna)

                                     G1. Barbara Kuryłło (ur.1950)

                                     G2. Danuta Kuryłło (ur.1952)

                                                 G3. Dorota Kuryłło (ur.1956)

                                                 G4. Krystyna Kuryłło (ur.1956)

 

                                  [powiększ]

                                           Grobowiec rodziny Kuryłłów i Bogusławskich - Świętorzeckich na Cmentarzu w Luboniu - Żabikowie.

                                           Spoczywają tu : Emma Kuryłło ze Świętorzeckich - Bogusławskich (1888 - 1971), Adam Kuryłło (1893 - 1970),

                                           Hanna Kuryłło (1920 - 2004), Halina Kuryłło (1924 - 2016), Jan Kuryłło (1922 - 2004),

                                           Maria Bogusławska - Świętorzecka (1868 - 1929) – mogiła symboliczna.

 

                                                     

 

                                           1/ Jan Adam Kuryłło (1922 - 2004), syn Emmy Kuryłło z d. Bogusławskiej Świętorzeckiej

                                           2/ Halina Kuryłło z d. Nowacka (1924 - 2016), żona Jana Adama Kuryłło

                                           3/ Salon w mieszkaniu rodzinnym w Krakowie przy ul. Kapucyńskiej.

                                               Na fortepianie gra Emma Świętorzecka Bogusławska, na skrzypcach Adam Kuryłło, przysłuchuje się

                                               Maria Bogusławska Świętorzecka (1868 - 1929)  [powiększ]

 

                    D2. Gustaw Andrzej Świętorzecki (ur.1833 - zm.1847), bliźniak

                          Gustaw Andrzej Świętorzecki miał brata bliźniaka Aleksego.  Doskonale zapowiadający się młodzieniec, pobierał naukę

                                  z domu razem z dwa lata starszym Bolesławem. Bardzo inteligentny o wrodzonych zdolnościach do nauki matematyki

                                  i języków obcych. Później wspólnie z bratem kontynuował naukę w Mińsku. W trakcie letniego pobytu w majątku

                                  Tarasowszczyzna koło Oszmiany, w gminie Holszany (majątek ten w połowie należał do Anny Świetorzeckiej ) utopił się

                                  w stawie dworskim. Przeżył jedynie 14 lat. Pochowany został na wzgórzu nad rzeką Usą w pobliżu rezydencji

                                  Świętorzeckich w Bohuszewiczach - podobnie jak inni członkowie rodziny. Na tym wzgórzu wybudowano później

                                  kościół - kaplicę pochowalną rodu.

                    D3. Aleksy Świętorzecki (ur.1833 - zm.1836), bliźniak

                                  Aleksy Świętorzecki, ur. 1833 zm. 1836. Brat bliźniak Gustawa. Od narodzin schorowany. Żył jedynie trzy lata.

                    D4. Juliusz Maurycy Świętorzecki (ur.1838 - zm.1838)

                          Juliusz Maurycy Świętorzecki, ur. 1838 zm. 1838. Urodził się w Bohuszewiczach. Żył kilka miesięcy.

                                   Niedopilnowany przez włościankę - mamkę uległ wypadkowi w stajni dworskiej w Bohuszewiczach.

                                   Okoliczności wypadku nie są znane. Mimo sprowadzenia doskonałych lekarzy zmarł po kilku dniach.

                    D5. Zofia Izabela Świętorzecka (ur.1841), zmarła w dzieciństwie

 

        Posiadłości Świętorzeckich :

 

              

 

       

           Fot.1. Modrzewiowy dwór Świętorzeckich w Malinowszczyźnie od strony ogrodu.

                     Rysunek Leona Wyczółkowskiego zamieszczony w „Tece Litewskiej”.  [powiększ]

           Fot.2. Kaplica pochowalna rodu Świętorzeckich w Malinowszczyźnie. Rysunek Leona Wyczółkowskiego

                     zawarty  w „Tece Wileńskiej”.  [powiększ]

           Fot.3 Kaplica pochowalna rodu Świętorzeckich w Malinowsczyźnie, widok obecny.

           Fot 4. Dwór Świętorzeckich w Malinowszczyźnie od strony głównej dworu, od podjazdu.

 

           Malinowszczyzna  był to rozległy folwark położony nad  strumykiem malinowskim w powiecie wilejskim, w odległości 34 wiorst

           od Wilejki, w pierwszym okręgu administracyjnym. Usytuowany przy byłej drodze pocztowej z Wilna do Mińska, w odległości 3 wiorst 

           od stacji kolejowej Prudy. Przez długi okres należała administracyjnie do powiatu oszmiańskiego województwa wileńskiego.

           Obecnie w rejonie mołodeczańskim obwodu mińskiego, około 11 km na zachód od Mołodeczna. Majątek ten wchodził w skład

           dóbr Lebiedziew należących do kniaziów Holszańskich, a później Radziwiłłów. Od odległych czasów najpierw dzierżawa, a następnie

           własność  Świętorzeckich. W 1702 roku wydzielony z tych dóbr majątek kupił szambelan Klemens Świętorzecki herbu Trąby.

           Była to jednak znikoma część późniejszej rozległej Malinowszczyzny. Majątek ten był zawsze awulsem w stosunku do rozległych dóbr  

           Lebiedziewo.  Już na początku XVIII wieku Malinowszczyzna stała się dzierżawą Świętorzeckich. Systematycznie rodzina ta

           powiększała jej terytorium dokupując na własność pobliskie tereny. W roku 1826 dokupiono do dóbr malinowskich Wysokowszczyznę

           i Uszę. Ostatecznie przeszła na pełną własność do Świętorzeckich w roku 1827 z rąk Radziwiłłów. Ten rozległy majątek był

           prowadzony w doskonały sposób przez kilka pokoleń rodziny. Na uwagę zasługuje okres zwierzchnictwa nad majątkiem Michała

           Świętorzeckiego (1837 – 1891), który doprowadził go do wielkiego rozkwitu. W celu uzyskania praktyki rolniczej wyjechał na tereny

           niemieckie i pracował we wzorcowych gospodarstwach ziemiańskich. Po powrocie wdrażał z wielkim powodzeniem nowinki techniczne

           i rolnicze na terenie Malinowszczyzny i podległych jej folwarków. Hodowano tam około 250 sztuk bydła z przeznaczeniem na produkcję

           nabiału na dużą skalę. Wybudowano gorzelnię produkującą wykwintne alkohole, browar wytwarzające doskonałe gatunki piw.

           Uruchomiono  krochmalnię, tartak, kościarnię (fabryka mączki kostnej), sieczkarnię, fabrykę drożdży. Powstała również ananasaria.

           Produkcja oparta była na wspólnym motorze parowym, który był drugim takim rozwiązaniem w tej części terenów Kresów Wschodnich

           po Bohuszewiczach należących również do blisko spokrewnionej drugiej linii rodu Świętorzeckich. Michał Świętorzecki wziął udział

           w Powstaniu Styczniowym jako poborca podatkowy na rzecz powstania. Głęboko zakonspirowany uniknął represji po powstaniu mimo

           prowadzonego przez władze rosyjskie śledztwa w jego sprawie. Piękny modrzewiowy dwór został wybudowany w latach 20 - tych

           XIX wieku na planie czworokąta o jednoosiowej elewacji frontowej, w środku której znajdował się ganek, którego trójkątny szczyt wsparty

           był  na dwóch parach kolumn. Ganek służył również jako letni salon i w tym właśnie celu został oszklony. Od strony ogrodu była naturalna

           terasa. Piękny ogród był pełen klombów kwiatowych z różnymi gatunkami róż. Dwór był przykryty wysokim czterospadowym dachem

           pokrytym gontem. Dwór otoczony był wielkim parkiem krajobrazowym założonym przez Justynę Świętorzecką wywodzącą się

           z Bohuszewicz. Wnętrze dworu miało układ dwutraktowy, większość pomieszczeń reprezentacyjnych znajdowała się od strony podjazdu :

           duży salon, czytelnia, pokój jadalny w amfiladzie. Na ścianach wisiały cenne obrazy, m.in. kilka obrazów Leona Wyczółkowskiego, który

           był przyjacielem rodziny, portrety przodków, pięknie wykonane drzewo genealogiczne rodu sięgające bardzo odległych czasów. 

           W okresie  wojny światowej (1914 – 1918) dom i część zabudowań gospodarskich zdewastowano i obrabowano, a stojąca w pobliżu

           kaplica pochowalna rodu zbezczeszczona w poszukiwaniu drogocenności. Kości pochowanych w niej osób walały się po okolicy.

           W wyniku ustaleń po działaniach wojennych i po wojnie polsko - bolszewickiej teren ten powrócił do niepodległej Polski. Rodzina wielkim

           wysiłkiem przywróciła go do świetności. Wielką rolę w tym dziele odegrał Bolesław Świętorzecki (1874 – 1938) – syn Michała, który

           swoje imię otrzymał  na cześć wielkiego krewnego Bolesława Świętorzeckiego  (1831 – 1888) z Bohuszewicz. Doprowadził majątek

           do wielkiego rozkwitu przywracając mu uprzedni kształt i dokupując następne tereny. Zorganizował na wydzielonych swoich terenach

           rezerwat przyrody (fauna i flora). Majątek Malinowszczyzna był wzorcowy i odwiedzali go najwybitniejsi przedstawiciela polskiego

           życia politycznego, działacze kultury, artyści. Przebywał w nim  kilka razy między innymi Prezydent RP Ignacy Mościcki.

           Bolesław Świętorzecki należał do grona najwybitniejszych polskich rolników, myśliwych i przyrodników. Opracował jedną z najlepszych

           prac dotyczących wilków -  ” Monografia wilka” i cietrzewi – „Monografia cietrzewi”. Obszar majątku razem z przyległymi folwarkami

           wynosił w tym czasie około 2 tys. hektarów plus niesklasyfikowane tereny leśne. Po jego śmierci majątek objął jego syn

           Zygmunt (1911 – 1964). Niestety działania wojenne 1939 – 1945 i ustalenie graniczne po ich zakończeniu wszystko zniweczyły.

           Piękny dwór został rozszabrowany i spalony przez partyzantkę sowiecką. Do naszych czasów zachowała się jedynie część

           zabudowań  usytuowanych w okolicy dworu, oficyna, kaplica pochowalna rodu w kształcie piramidy, obelisk na grobie Michała

           Świętorzeckiego oraz pozostałości po parku. Majątek Malinowszczyzna został opisany w 4. tomie

           „Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej” autorstwa  Romana Aftanazego,

           a również w „Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich”.

           Opisuje go również w swoich pamiętnikach Michał Kryspin Pawlikowski oraz w swoich wspomnieniach Zofia Prozorowa ze Świętorzeckich

           i Maria Świętorzecka z Bogusławskich. Natomiast życiorys i dokonania Michała Świętorzeckiego opisał Jakub Gieysztor w pracy

           "Michał Świętorzecki - wspomnienie".

 

                       [powiększ]

           Fot.1. Bolesław Świętorzecki (1874 – 1938)

           Fot. 2. Bolesław Świętorzecki (1874 – 1938) z Malinowszczyzny w towarzystwie Włodzimierza Korsaka

           i Juliana Ejsmonda po polowaniu [powiększ]

 

           Bohuszewice :

         

          

           Rezydencja Świętorzeckich w Bohuszewicach. Rysunek Tetiany Kijak

 

           Bohuszewicze  (Boguszewicze, Bohusevici)) – majątek ziemski, miasteczko i wieś w północno - wschodniej części dawnego powiatu    

           ihumeńskiego położony nad malowniczą rzeką Usą w odległości 16 kilometrów od jej ujścia. W XIX wieku tereny te należały do 3 stanu

           policyjnego berezyńskiego i 2 okręgu sądowego. Teren ten należał do parafii katolickiej w Berezynie. Usytuowany w odległości

           32 kilometrów od centrum rejonu miasta Ihumenia. Ogólny obszar samego majątku użytkowego Bohuszewicz wynosił  5.700 morgów

           litewskich – czyli 4.060 hektarów. Tereny te były dzierżawione przez Świętorzeckich już w początkach XVII wieku, a następnie zostały

           wykupione między innymi z rąk rodziny Lubańskich. Oprócz pól uprawnych znajdowały się tam doskonałe łąki i dorodne lasy obfitujące

           w zwierzynę. Uwagę zwracały piękne gaje brzozowe i ogromne skupiska dorodnych lip. Dodatkowa powierzchnia lasów

           zarejestrowanych wynosiła około 4.000 hektarów. Największy rozkwit majątku przypada na lata zarzadzania nim właścicieli

           (w kolejności) : Tadeusza, Czesława i Bolesława Świętorzeckich. Do dominium Bohuszewicze nazywanego Ordynacją

           Bohuszewicko - Tszaskowszczyźniańską należały miasteczka, wsie, folwarki, hutory : Bohuszewicze, Trzaskowszczyzna, Podwołożka,

           Budkowo, Swoboda Górecka, Horki, Lada I, Lada II, Główa  Lada Tadulicze, Uście, Hanuta, Kaluha I, Kaluha II, Stary Zadobrycz, części

           Rawanicz (Słotwińskich), część Tarasowszczyzny, Parafianka, Czerwony Bór, Sucin, Dębownik, Sowi Zakątek, Biergoła  i inne ziemie

           rozrzucone po Mińszczyźnie. Majątek ten znacznie się powiększył po ślubie Bolesława z Laurą z Zawadzkich, która wniosła do rodziny

           swoje rozległe posiadłości. Wspomnieć też należy o ziemiach uzyskanych drogą spadkową na Wołyniu. Do majątku należała otoczona

           parkiem i sadami rezydencja pałacowa w Bohuszewiczach i modrzewiowy dwór w Trzaskowszczyźnie. Po dokonaniu przeliczeń

           można szacować, że całość tego dominium miała powierzchnie około 23 tys. hektarów. Areał ten i prowadzona tam wzorcowa gospodarka

           stawiała ten olbrzymi majątek wśród największych i najbogatszych w tej części ziem kresowych. Działalność gospodarcza opierała się

           na uprawie zboża, sadownictwie, prowadzeniu dużego ogrodu warzywnego, ananasarni dostarczającej owoce na stoły do Wilna, Mińska,

           ale też do Moskwy i Petersburga. Działała gorzelnia, browar, tartak, rozkwitała produkcja nabiału oparta na własnej hodowli około 300 krów.

           Rozwijała się hodowla koni. Pracowały dwa młyny. Miejscowe pasieki pozwalały na produkcję wykwintnych miodów bohuszewickich.

           Początkowo dwór wybudowany został z modrzewia na wysokiej podmurówce jako budynek parterowy. W okresie późniejszym

           dobudowano klasycystyczną, piętrową, murowaną część środkową oraz drugą część boczną wzorowaną na pierwszej, gdzie materiałem

           był również modrzew. Autorem projektu przebudowy był Jakub Kubicki. Część centralna była wybudowana na planie trójosiowym

           i powiększona została przez ryzalit i wielokolumnowy portyk zwieńczony trójkątnym szczytem. Wnętrze miało układ dwutraktowy.

           Centralnie usytuowany był westybul z dębowo – modrzewiowymi schodami prowadzącymi do pokoi gościnnych i biblioteki. Od strony     

           dużego ogrodu znajdował się salon. Rezydencja ogrzewana była pięknymi zdobnymi piecami kaflowymi i dwoma kominkami znajdującymi

           się w bibliotece i salonie. Pomieszczenia ozdobione były licznymi obrazami mistrzów holenderskich, francuskich i polskich. Uświetniały je    

           również tkane kilimy szkoły niderlandzkiej przedstawiające sceny biblijne. Wielką wartość miała biblioteka zawierające miedzy innymi

           starodruki. Z salonu wychodziło się do poniżej położonego ogrodu z nasadzeniami naturalnymi i gospodarskimi. Rośliny egzotyczne były

           na zimę przykrywane. Na miesiące letnie wystawiano do ogrodu palmy w donicach i agawy. Przed wyjściem głównym usytuowano owalny

           gazon, który jednocześnie był rosarium. Podjazd do rezydencji przebiegał przy małym jeziorku koło zabudowań. Z drugiej strony

           wybudowany był kościółek neogotycki, który jednocześnie był kaplicą pochowalną rodu. Obok kościółka był mały cmentarzyk przodków.

           Poniżej kościółka stojącego na wzniesieniu wiła się rzeka Usa, którą w miesiącach wylewów spławiano drewno w kierunku Berezyny

           Dnieprowej. Dalej w stronę miasteczka  przechodziło się przez duży sad. Na osobisty rozkaz carskiego gubernatora Michaiła

           Murawjowa - Wieszatiela, za przywódczy udział Świętorzeckich w powstaniu 1863 roku, większość tej wielkiej posiadłości została

           przejęta przez władze carskie. Rezydencja została doszczętnie zrabowana. Dzieła sztuki przekazano do Moskwy i Petersburga.

           Meble i część wyposażenia sprzedano na licytacjach. Sam budynek został spalony, a następnie rozebrany. Teren zaorano.

           Na placu przed szczątkami rezydencji dokonano egzekucji złapanych powstańców z oddziału Świętorzeckiego i Laskowskiego. 

           Do czasów współczesnych zachował się jedynie kościółek i kurchanik powieszonych powstańców.

 

           Krzywicze to dwie starożytne sąsiednie wioski - folwarki w powiecie mińskim w odległości 2 mil od Rakowa i 46 wiorst od miasta     

           gubernialnego Mińska, położone w XIX wieku w parafii katolickiej rakowskiej, w gminie krzywickiej, w drugim okręgu policyjnym,

           nad rzeczką  Jerszówką. Usytuowane w bardzo malowniczej okolicy. Nazwa wiosek i folwarków pochodzi od zamieszkałego w dalekiej

           przeszłości na tych terenach plemienia Krzywiczan, które liczne osady posiadało właśnie na Mińszczyźnie. Dowodzą też tego

           występujące tu kurhany pochowalne i okopiska plemienne. Już w początkach XVII wieku były w posiadaniu starożytnej rodziny

           Świętorzeckich. Małe Krzywicze posiadały osad włócznych pięć, natomiast Wielkie Krzywicze posiadały tych osad 7.

           Znajdowała się tu również cerkiew prawosławna pounicka pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. Zostały w wieku XVIII podzielone

           na dwa odrębne majątki: Krzywicze Wielkie i Krzywicze Małe. Dominium Wielkie Krzywicze należące do rodu Świętorzeckich

           systematycznie się rozrastało. Miało obszar podstawowy 16 włók oraz 17 włók kilku wiosek folwarcznych przynależnych do tej rodziny.

           Posiadało też obszary leśne, których obszar jest obecnie trudny do ustalenia. Świętorzeccy posiadali tu piękny parterowy dwór

           modrzewiowo - dębowy postawiony na wysokiej podmurówce. Usytuowany był na wzgórzu, z którego roztaczał się piękny widok

           na okolicę. Dwór otoczony był dębami. W części centralnej znajdował się duży salon ozdobiony obrazami i wartościowym księgozbiorem,

           a także malowanym na drewnie drzewem genealogicznym sięgającym bardzo odległych czasów. Po bokach dworu były pokoje sypialne

           i gościnne. Pomieszczenia kuchenne, spiżarnie, część magazynowa znalazły swoje miejsce w wysokiej podmurówce. Rozwijała się tu

           gospodarka rolna oparta na uprawie zbóż, hodowli bydła. Produkowano nabiał. Działał tartak. Okolica słynęła z występowania pięknych

           okazów zwierzyny płowej i bobrów, które budowały swoje żeremia na rzeczce Jerszówce. Każdego roku zjeżdżała tu na zapusty

           rodzina Świętorzeckich z innych majątków. Między innymi z Bohuszewicz i Malinoszczyzny. Majątek ten wydał kilku znakomitych

           przedstawicieli rodu działających na forum gospodarczym i patriotycznym. Z Krzywicz Wielkich wywodzą się: Tomasz Świętorzecki

           uczestnik walk o niepodległość, Władysław Świętorzecki uczestnik Wojen Napoleońskich odznaczony Francuską Legią Honorową, Ludwik

           i Adam  uczestnicy Powstania Listopadowego zmuszeni po jego upadku do emigracji. Ludwik przebywał na emigracji w Belgii i Francji,

           osiadł w Bordeaux i tam zmarł w roku 1888, a Adam wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i brał udział w Wojnie Secesyjnej,

           w której prawdopodobnie poległ. Z Krzywicz Wielkich pochodzili również Rodryg i Apolinary uczestnicy Powstania Styczniowego zesłani

           po jego upadku w okolice Irkucka (patrz notki biograficzne dotyczące wymienionych tu osób). Niestety - nie zachował się żaden obraz

           czy sztych przedstawiający dwór w Krzywiczach Wielkich.

 

            

           1/ Pałac w Rawaniczach Słotwińskich (w części Świętorzeckich) namalowany przez Napoleona Ordę.

               Projekt tego pałacu wzorowany był na bryle pałacu w Bohuszewiczach.

           2/ Pałac w Rawaniczach obecnie.

 

               

           Fot. 1. Zdjęcie pałacu Świętorzeckich w Jachimowszczyźnie – pałac spłonął i uległ zniszczeniu

           Fot. 2. Zdjęcie pałacu Świętorzeckich w Jachimowszczyźnie przebudowanego z zabudowań dworskich po pożarze i zniszczeniu

                      starego pałacu

 

          

           Zdjęcie pałacu Świętorzeckich i Grabowskich – dworu w Kobylniku - Naroczy

 

       

        Pałac Świętorzeckich w Wysokowszczyźnie

 

          

           Rezydencja Konstatego Prozora i jego żony Zofii ze Świętorzeckich w Chojnikach

 

          

           Pałac Konstatego Prozora i jego żony Zofii ze Świętorzeckich w Ostrohladach

 

        Pozostałe dzieci Jakuba :

        B2. Józefa Kubicka (ur.1787 - zm.8.04.1812 Warszawa), panna

        B3. Ludwik Konrad Kubicki (ur.1788 - zm. po kilku miesiącach)

        B4. Izabela Helena Józefa Aniela Kubicka (ur.13.05.1791 Warszawa - zm.15.03.1840 Wilków)

              [zgon zgłosili : Henryk Skrzypkowski, lat 25, zastępca wójta gminy

              i Wawrzyniec Zarzecki (w podpisie Zarzycki), lat 36, rządca dóbr Wilków]

              m.(śl.22.07.1824 Wilków) Józef Czekierski h. Rawicz (ur.19.03.1777 Warszawa - zm.20.07.1827 Marienbad)

              lekarz nadworny Jego Królewskiej Mości, chirurg, dz. dóbr Pruszków [PSB]

              [świadkowie ślubu : Tomasz Smoleński, lat 36, Sekretarz Generalny Biura Budowli Cesarsko - Królewskich,

              w Warszawie zamieszkały, Józef Gołembiewski, lat 37, tenutariusz probostwa,

              Józef Szczepański, lat 38, podleśny borów królewskich, Konstanty Harasymowicz, lat 27, zastępca wójta

              Gminy Wilkowskiej]

              [1 żona Józefa Czekierskiego – (śl.27.10.1805) Ludwika Milewska (zm.27.08.1812), lat 27,

              poch. Warszawa, cm. Powązkowski]

              ojc. Stanisław Czekierski (ur.ok.1738 - zm.15.09..1823 Żbików)

              mat. Agnieszka Wrocińska [Wroczyńska] (ur.+/-1740 - zm.27.10.1839)

 

              Józef Czekierski (ur. 19.03.1777 Warszawa - zm. 20.06.1827 Marienbad) h. Rawicz (niektóre źródła podają herb Nagroda),

                   syn Stanisława i Agnieszki z Wrocińskich. Miał czterech braci i jedną siostrę. Brat Walenty (1788 – 1871), podpułkownik wojsk

                   polskich, uczestnik wojen napoleońskich, brat Franciszek Dionizy był przemysłowcem. Ojciec Józefa był cyrulikiem i trudnił się

                   chirurgią. Od wczesnych lat przeznaczył syna do tego zawodu. Józef początkowo naukę pobierał u cyrulika w Górze Kalwarii,

                   a następnie w szkole medycznej w Warszawie. Józef Czekierski w roku 1796 rozpoczął studia medyczna w Berlinie, a ukończył je

                   w roku 1800. Po ich ukończeniu udał się do Frankfurtu nad Odrą i po obronie pracy  uzyskał tam stopień doktora medycyny i chirurgii.

                   W 1801 roku został zatrudniony w powstałej w Warszawie szkole akuszerek jako profesor – wykładowca i nauczał tam do roku 1818

                   - do chwili wcielenia tej szkoły do powstającego Uniwersytetu Warszawskiego. Tam objął  katedrą chirurgii. W roku 1808 zakłada

                   z A. Wolffem, F. Brandtem i J. Celińskim Akademię Lekarską w Warszawie. Był  twórcą powstałej w roku 1811 pierwszej

                   w Warszawie Kliniki Chirurgicznej w Szpitalu Św. Rocha. Mimo poważnych obowiązków profesorskich Józef Czekierski wiódł

                   wyjątkowo czynny tryb życia. Prowadził bardzo wziętą praktykę lekarską i uważany był za jednego z najlepszych polskich medyków.

                   Nie uchylał się od działalności patriotycznej i publicznej. W okresie i po bitwie pod Raszynem w 1809 roku gorliwie niósł pomoc

                   rannym narażając wielokrotnie swoje życie. W uznaniu tych zasług książę Józef Poniatowski odznaczył go Złotym Krzyżem

                   Virtuti Militari. W roku 1812 urządził w Warszawie szpital dla zbiedzonych i chorych żołnierzy powracających z wojny z Rosją.

                   Przez długie lata był lekarzem nadwornym – zamkowym Jego Wysokości. Napisał znakomitą, czterotomową pracę „Chirurgia”,

                   która została wydana w Warszawie w latach 1817 – 1818. Był członkiem Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk. Oprócz Złotego

                   VM odznaczony był Orderem Św. Anny, Orderem Św. Stanisława. Dnia 22.07.1824 zawarł, w majątku Wilków, związek

                   małżeński z córką wybitnego architekta Jakuba Kubickiego – Izabelą Heleną Józefą Anielą Kubicką (1791 – 1840). Był nie tylko

                   zięciem – ale wieloletnim przyjacielem Jakuba Kubickiego, a również Józefa Kazimierza Świętorzeckiego i jego syna Aleksego,

                   który poślubił siostrę jego żony Helenę. Był dziedzicem wsi Pruszków. Józef i jego brat Walenty byli spowinowaceni, a praktycznie

                   spokrewnieni z Adamem i Władysławem Mickiewiczami. Józef od dziecka chorował na serce co było wynikiem wrodzonej wady

                   tego organu. W roku 1826 udał się na leczenie do Marienbadu (Mariańskie Łaźnie obecnie na terenie Czech). Tam zmarł

                   dnia 20.07.1827 roku. Nabożeństwo żałobne i pogrzeb miały miejsce we wsi Asow w odległości pół mili od Marienbadu. 

 

                Józef Czekierski (1777 – 1827)  [powiększ]

 

  A2. Maciej Kubicki (ur.1758 Warszawa - zm.po 1816), inżynier wojskowy, spiskowiec [PSB, tom 16]

        W 1783 r. podjął naukę we Włoszech, którą kontynuował wraz z bratem do 1786 r.

          18.03.1790 r. otrzymał herb Kolumna Skrzydlata (jako podporucznik Korp. Inżynierów Wojsk Koronnych)

          4.01.1792 r. awansowany na stopień porucznika wojsk inżynieryjnych

          [porucznik Korpusu Inżynierów Wojska Koronnego]

          1794 r. uczestnik Insurekcji, członek Rady Wojennej, kwatermistrz korpusu inżynierów,

          18.05.1794 r. awansowany na stopień kapitana,

          4.06.1794 r. awansowany na stopień majora,

          W czerwcu 1794 r. uzyskal przydział do korpusu Karola Sierakowskiego na dowódcę inżynierii.

          1795 r. po upadku Powstania Kościuszkowskiego i likwidacji korpusu, w którym służył Maciej Kubicki,

          znalazł schronienie w majątku Stara Miłosna, wł. hrabina Marianna Przeździecka z d. Mostowska h. Dołęga (ur.1761 - zm.1810)

          Od 1800 do 1845 r. toczył się proces o pieniądze, później o spadek po Macieju Kubickim, sprawę kontynuowali

          Jakub Kubicki, brat, po 1833 r. Zenon Kubicki, bratanek Jakuba i jego syn Adam Kubicki,

          Od 24.10.1810 r. dowódca batalionu saperów, ostatni komendant twierdzy Serock,

          1811/12 r. członek honorowy loży masońskiej „Świątynia Izis” (wraz z bratem Jakubem),

          16.09.1816 r. spisał testament w Warszawie

 

        być może :

        ż.(śl.8.06.1777 Warszawa) Zofia Sobańska [ur.+/-1759], wdowa

        [świadkowie ślubu : Kazimierz Trębecki, Łukasz Majewski, Stanisław Zawacki]

        [Uwaga dodatkowa : w 1809 r. występuje : JPan Kazimierz Trębicki, Szkoła Artylerii i Inżynierów] [2]

 

       

        Akt ślubu, 1777 r. Warszawa, par. św. Krzyż

 

 A3.  Anna Marta Kubicka (ur.30.07.1761 Warszawa, par. św. Krzyż)

        [chrzestni : Wojciech Halbiński i Katarzyna Grochowska]

 

       

        Metryka chrztu, Warszawa, par. św. Krzyż

 

---------------------------------------------------------------------

 Przypisy :

 

 [1] Herb Kolumna Skrzydlata

      [Dr Helena Polaczkówna „ Szlachta na Siewierzu Biskupim w latach 1442 - 1790” Lwów 1913 r.]

      „W 1789 r. Jakub Kubicki nie podał opisu herbu swego w tekście przysięgi, lecz zamieścił obok kolorowy jego

      rysunek : tarcza kwadratowa, w polu czerwonem stoi kobieta w białej szacie, w prawej ręce trzyma dymiącą ofiarnicę,

      w lewej, którą wsparła o kolumnę, ma dwa wieńce. Labry są niebieskie, hełm, pancerz i ramy srebrne, korona złota,

      w niej pięć piór strusich. Kubiccy są dzisiaj herbu Kolumna Skrzydlata, który wykazuje pewne podobieństwa

      z pierwotnym ; znać, że od tamtego pochodzi, zasadniczo jednak od niego się różni : w polu czerwonem słup złoty

      między dwoma srebrnemi skrzydłami. Nad hełmem w koronie na pięciu piórach strusich kolumna ze skrzydłami

      jak na tarczy. [w przypisach : skutek późniejszej nobilitacji w Polsce z roku 1790]

 

     

 

 [2] Być może świadkami ślubu byli :

       

     Kazimierz Trębicki h. Ślepowron (ur.1.03.1745 Trębice Górne - zm.7.08.1811 Trębice Górne),

     w 1809 r. występuje : JPan Kazimierz Trębicki, Szkoła Artylerii i Inżynierów

     s. Andrzeja Trębickiego (ur.1703 - zm.22.10.1763 Trębice)

     i Franciszki z d. Kalicka h. Dołęga (ur.1705 - zm.23.02.1767)

 

     Stanisław Kostka Zawadzki (ur.13.11.1743 Warszawa - zm.19.10.1806 Warszawa),

     Korpus Inżynierów Koronnych, wykładowca Korpusu Kadetów, profesor architektury,

     generał - major Wojsk Koronnych, od 1792 r. dowódca kompanii pontonierów, polski architekt doby klasycyzmu,

     architekt Komisji Edukacji Narodowej, studiował w Akademii Świętego Łukasza w Rzymie [zob. Wikipedia]

 

 [3] Świętorzeccy h. Trąby

 

      Ciekawostka genealogiczna Świętorzeckich

        Ród Świętorzeckich  herbu Trąby / Brzezina pieczętował się dwoma rodzajami tego herbu. Ogólnie przyjęty wizerunek herbowy posiada

        lub srebrną tarczę z czarnymi trąbami okutymi złotymi pierścieniami. Natomiast część rodu wywodząca się od Antoniego Świętorzeckiego

        ( pradziadek Bolesława Świętorzeckiego z Bohuszewicz) pieczętował się tym herbem o niebieskiej tarczy z trąbami złotymi.

        Można to zauważyć w dokumentach heraldycznych. Ten drugi rodzaj herbu Trąby przypomina herb radziawiłłowski.

        Trudno obecnie to wyjaśnić w czym jest przyczyna.

 

            

      1/ Trąby – ogólny herb rodu Świętorzeckich

      2/ Trąby 1 – herb rodu Świętorzeckich, którym pieczętowała się część rodziny wywodząca się od Antoniego Świętorzeckiego

 

 
   [powrót]

 

Spis treści          Następny rozdział ->>

 

 

do górywstecz